Het inkomen van de ondernemer en de hypotheekaanvraag

Voor de kredietaanvraag is het uitgangspunt saldo fiscale winstberekening uit de aangifte IB.

 

De toetswinst willen banken nog wel eens corrigeren in geval van specifieke posten die het beeld vertroebelen. Voorbeelden zijn een bijzondere afschrijving debiteuren en incidentele kosten in verband met afvloeiing van personeel.

 

 

Onderstaand volgt een toelichting op enkele posten.

 

Hieronder worden de kosten van de inkopen verstaan.

 

De kosten van inrichting, machines, apparatuur etc. worden in een aantal jaren ten laste van de winst gebracht. Afschrijving leiden in principe tot een belastingbesparing. Afschrijvingen gaan niet gepaard met uitgaven. Vandaar dat deze post soms wordt bijgeteld om het echte inkomen te kunnen vaststellen. Daar staat tegenover dat de aanwezigheid van afschrijvingen vaak duidt op de noodzaak van vervangingsinvesteringen. Deze gaan uiteraard wel gepaard met uitgaven. De ondernemer heeft soms de mogelijkheid vervangingsinvesteringen uit te stellen. Daarom wordt met deze post soms geen rekening gehouden.

 

Gekochte goodwill is fiscaal in tien jaar afschrijfbaar. Tegenover de post afschrijving goodwill staan geen uitgaven uit hoofde van vervangingsinvesteringen, zodat deze post kan worden bijgeteld om de voor de hypotheekaanvraag relevante winst te verkrijgen.

 

Als de zakenauto ook privé wordt gebruikt, moet de ondernemer 25% van de cataloguswaarde bijtellen bij zijn fiscale winst. Alle kosten en afschrijvingen van de auto zijn dan fiscaal aftrekbaar. De ondernemer kan de auto ook tot zijn privé-vermogen rekenen. In dat geval mag hij 19 cent per zakelijke kilomter aftrekken van zijn winst. De bijtelling is dan niet van toepassing. Voor bepaalde milieuvriendelijke auto's geldt een bijtelling van 20% of 14%.

 

De omstandigheid dat de personenauto via de zaak wordt betaald, is in vergelijking met de particulier die deze kosten privé moet betalen een draagkrachtverhogende omstandigheid. Hierdoor zou men de autobijtelling als onderdeel van het toetsinkomen kunnen beschouwen.

 

Ondernemers die investeren in bedrijfsmiddelen hebben recht op kleinschaligheidsinvesteringsaftrek. De hoogte varieert van 25% tot 0%. Hoe lager het investeringsbedrag, hoe hoger het percentage. Het percentage wordt toegepast op het investeringsbedrag.

 

Als de ondernemer de investering binnen vijf jaar ongedaan maakt, moet hij hetzelfde percentage toegepast op het desinvesteringsbedrag bijtellen bij zijn inkomen.

 

Niet alle investeringen komen voor investeringsaftrek in aanmerking. Zo zijn personenauto's en woonhuizen uitgezonderd.

 

Er zijn ook bijzondere vormen van investeringsaftrek zoals energieinvesteringaftrek en milieuinvesteringsaftrek.

 

Dit is vergelijkbaar met de pensioenpremie die wordt ingehouden op het loon van een werknemer. Voor bepaalde groepen vrije beroepsbeoefenaren geldt een verplichte pensioenregeling. Voorbeelden zijn huisartsen en notarissen.

 

Dit betreft een fictieve aftrekpost. De oudedagsreserve maakt deel uit van het eigen vermogen. Het desbetreffende bedrag is fiscaal beclaimd. De ondernemer moet er te zijner tijd een (bancaire) lijfrente voor aankopen of er bij beëindiging van de onderneming over afrekenen in box 1. De aftrekpost bedraagt 12% van de winst (inclusief bijtelling auto) met een maximum. Om deze aftrekpost te kunnen claimen moet de ondernemer over (voldoende) ondernemingsvermogen beschikken. Deze aftrekpost gaat niet gepaard met afdracht van liquiditeit, zodat men er bij de beoordeling van de kredietcapaciteit geen rekening mee hoeft te houden.

 

Dit behelst een fictieve aftrekpost. Hoe lager de winst, hoe hoger de zelfstandigenaftrek.

 

De tabel is voor 2009 als volgt.

 

 

De zelfstandigenaftrek wordt berekend over de winst na aftrek van de dotatie oudedagsreserve en de premie beroepspensioenregeling.

 

De extra zelfstandigenaftrek voor ondernemers die niet meer dan drie jaar ondernemer zijn bedraagt in 2009 € 2.070.

 

In 2007 zijn de belastingtarieven voor BV's aanzienlijk verlaagd (vennootschapsbelasting). Om IB-ondernemers ook iets te geven, is de MKB-winstvrijstelling ingevoerd. Deze bedraagt in 2009 10,5% van de winst na aftrek van de dotatie oudedagsreserve en de zelfstandigenaftrek.

 

 

Joost Mensing, 37 jaar, exploiteert een strandtent.

 

 

Stel dat er sprake is van stabiele winsten. Deze ondernemer staat op het punt een eigen woning aan te schaffen. Hij beschikt niet over spaargeld. Stel dat we de GHF-norm van 4,5 x het bruto inkomen hanteren. Uitgegaan dient ons inziens te worden van € 50.000, waardoor het maximumkrediet bedrag uitkomt op € 225.000.