AFM-boete voor ELQ Hypotheken

Naar het oordeel van de AFM heeft ELQ daarmee artikel 115, eerste lid, van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen (BGfo) overtreden. Dit artikel verplicht een kredietaanbieder om, ter voorkoming van overkreditering, criteria vast te leggen die hij ten grondslag legt aan de beoordeling van een kredietaanvraag van een consument. En om die criteria toe te passen bij de beoordeling van een kredietaanvraag. Het acceptatiebeleid van een aanbieder van krediet moet erop gericht zijn overkreditering van de consument te voorkomen.

De AFM ziet, in het geval van hypothecair krediet, de Gedragscode Hypothecaire Financieringen (GHF) van het Contactorgaan Hypothecair Financiers in beginsel als een gedegen invulling van de krachtens de Wet op het financieel toezicht opgestelde open normen ten aanzien van overkreditering. ELQ heeft aangegeven dat zij de GHF onderschrijft.

De boete is opgelegd omdat ELQ, bij de berekening van het deel van het inkomen dat materieel aan woonlasten mag worden uitgegeven, uitgaat van het gezamenlijke inkomen terwijl de GHF voorschrijft dat hiervoor alleen het hoogste inkomen mag worden gehanteerd.

Daarnaast worden door ELQ ook nog eens hogere woonlastenpercentages dan de percentages vastgelegd in de tabellen behorende bij de GHF gehanteerd. Tot slot wordt, bij een overschrijding van de GHF-norm, door ELQ slechts in algemene bewoordingen aangegeven waarom het verstrekte hypothecaire krediet toch verantwoord is. Er wordt geen cijfermatige onderbouwing voor de reden van overschrijding gegeven. Naar het oordeel van de AFM heeft ELQ hiermee acceptatiecriteria gehanteerd die niet gericht zijn op het voorkomen van overkreditering en heeft ELQ daardoor in strijd gehandeld met artikel 115, eerste lid, van het BGfo.

ELQ verstrekt sinds september 2008 geen hypotheken meer in Nederland, nadat de moedermaatschappij Lehman Brothers in surseance van betaling raakte, en beheert alleen bestaande hypotheken. De AFM heeft naar aanleiding van vragen van de media over ELQ op 9 december 2008 op haar website nadere informatie gepubliceerd over ELQ. De AFM heeft hierin onder meer aangegeven dat ontvangen signalen over ELQ veelal betrekking hadden op de tussenpersonen die ELQ hypotheken adviseerden. Een aantal signalen had rechtstreeks betrekking op de aanbieder ELQ.

In december 2008 is aangegeven dat deze meldingen tot een nader onderzoek zouden hebben geleid als ELQ niet was gestopt met het verstrekken van hypotheken. De AFM heeft destijds prioriteit gegeven aan onderzoeken ten aanzien van bedrijven die nog wel actief waren, omdat daar het risico voor toekomstige slechte adviezen aan consumenten het grootste was. In februari 2009 besloot de AFM alsnog, naar aanleiding van aanvullende signalen, een onderzoek naar ELQ te doen, dat uiteindelijk heeft geleid tot deze boete.

Het besluit van de AFM kan door belanghebbende(n) ter toetsing aan de rechter worden voorgelegd.

Bron: AFM, 07-05-2010