Grote verschillen hypotheekvoorzieningen banken

Van de grote vier banken laat SNS Bank een relatief grote toename van de voorzieningen zien. In het eerste kwartaal moest de bank 30 miljoen euro reserveren, wat gelet op haar hypotheekportefeuille van 51 miljard euro hoog is.

In basispunten (honderden van procenten) uitgedrukt, kwamen de voorzieningen van SNS Bank in het eerste kwartaal uit op 22 (op jaarbasis): ruim twee keer zoveel als ABN Amro en ING en zeven keer zoveel als Rabobank.

Rabobank publiceert geen kwartaalcijfers, waardoor de jaarcijfers over 2011 als maat dienen. Rabobank heeft relatief gezien de laagste voorzieningen. Op een hypotheekportefeuille van 203 miljard euro nam de bank vorig jaar 3 basispunten aan voorzieningen. Dat is gelijk aan 58 miljoen euro.

ABN Amro en ING Bank namen elke 10 basispunten als voorzieningen.

Waarom de voorzieningen bij SNS zoveel hoger liggen dan bij Rabobank, is een open vraag. Het kan komen door verschil van rekenmethodes of van het gebruik van verschillende risicomodellen.

Het lijkt er echter op dat Rabobank in het verleden conservatiever is geweest in zijn verstrekkingsbeleid. De ‘loan to value’ ligt bij de Rabobank op 67 procent en bij SNS Bank op 81 procent. Voor ABN Amro en ING komt de loan to value uit op respectievelijk 77 procent en 81 procent.

“Rabo heeft een relatief oude hypotheekportefeuille, waardoor de loan to value lager ligt”, geeft een woordvoerder als verklaring. “Daarnaast hebben andere banken via tussenpersonen hypotheken verkocht.” De tussenpersonen kregen een percentage van de hypotheek uitgekeerd als provisie. Dus hoe hoger de hypotheek, hoe hoger de provisie.

De hypotheekvoorzieningen van de vier banken zijn beperkt en nauwelijks hoger dan in 2011.

Voor de beperkte stijging zijn enkele redenen. Een gematigde daling van de woningprijzen leidt niet direct tot hogere voorzieningen bij de banken. Als aan de rente- en aflossingsbetalingen wordt voldaan, is er niets aan de hand. En een gedwongen verkoop van de woning leidt pas tot problemen als het verkoopbedrag lager is dan de hypotheekschuld. Hoe meer oude hypotheken, hoe lager dat risico. Bovendien zijn nieuwe hypotheken vaak met NHG-garantie afgesloten.

Hogere werkloosheid kan sneller gevolgen hebben. Tot nu toe is die gematigd in Nederland. Bovendien laat een scenario van ING zien dat bij een werkloosheid van 10 procent en bij 25 procent lagere huizenprijzen de gevolgen beheersbaar zijn. De voorzieningen bij ING lopen dan op tot 245 miljoen euro. Ruim twee keer zo veel als in 2011, maar op een portefeuille van 141 miljard euro beheersbaar.

Nederlandse woningeigenaren doen er alles aan om te voorkomen dat er een achterstand ontstaat in de hypotheekbetalingen. Besparen op allerlei consumptieve bestedingen bijvoorbeeld, zoals vakanties. Zeker met harde bezuinigingen in het vooruitzicht krijgt het zeker stellen van de hypotheekbetalingen nog meer prioriteit. Hierin ligt deels de verklaring dat ondanks de economische crisis en de vastgeroeste woningmarkt de betalingsachterstanden op hypotheken beperkt blijven.

Daarnaast zijn banken er vroeg bij om te voorkomen dat problemen verergeren. Verscheidene maatregelen moeten voorkomen dat er veel huizen gedwongen moeten worden verkocht.

ING Bank heeft een Hypotheek Hulplijn. Klanten die verwachten in de problemen te komen, kunnen deze lijn bellen. De bank heeft een aantal instrumenten om het oplopen van problemen te voorkomen, zoals een rentepauze en een overbruggingsgarantie. Verder is er ook een Scheidingsdesk. Echtscheiding is een van de meest voorkomende oorzaken van betalingsachterstanden.

Volgens ABN Amro, dat een Hypotheek Care Team heeft, herstelt 97 procent van de achterstanden binnen zes maanden. “Slechts in 0,25 procent van de gevallen leidt een achterstand tot onderhandse verkoop of veiling.”

Bron: FD, 23-05-2012