Te weinig aandacht bij UPO voor tegenvallende resultaten

De huidige informatie over het inkomen na pensionering weerspiegelt het risico op een onverwachte inkomensachteruitgang na pensionering niet volledig. Het risico op een teleurstellend pensioeninkomen komt door verschillende oorzaken. Zo heeft de kwaliteit van de pensioenregeling grote invloed op de hoogte van de pensioenuitkering. Een maximale regeling kan al gauw een derde meer opleveren dan een bescheiden regeling, ongeacht de rentestand, aandelenkoersen en levensverwachting.

Ook andere oorzaken, zoals achterblijvende indexatie, echtscheiding of relatief hoge kosten kunnen leiden tot een grote inkomensachteruitgang bij pensionering. Deelnemers zouden niet alleen beter inzicht moeten krijgen, zij zouden ook actief aangezet kunnen/moeten worden om maatregelen te nemen, zo blijkt uit gedragseconomisch onderzoek.

Hoe dichter bij het pensioen, des te minder onzeker de informatie wordt. Deelnemers, en met name jongeren, moeten dus beter inzicht krijgen in die onzekerheid en het toekomstig inkomen na pensionering. Bijvoorbeeld mijnpensioenoverzicht.nl, het enige totaaloverzicht van inkomen na pensionering, zou alle deelnemers moeten kunnen aanzetten tot actie voor hun oudedagsinkomen.

Pensioenuitvoerders berekenen het te bereiken pensioen door uit te gaan van voortzetting van de opbouw. Tussentijdse loon- en indexatieontwikkelingen kunnen echter aanzienlijk anders uitpakken. Zo wordt bijvoorbeeld geen rekening gehouden met geen of beperkte verhoging van pensioenen wegens inflatie, of de mogelijkheid van verlaging van het pensioen. De AFM vindt het onwenselijk voor werknemers dat pensioenuitvoerders hen informatie verstrekken op basis van slechts een scenario, dat gebaseerd is op gelijkblijvende opbouw in een gelijkblijvende pensioenregeling en pleit ervoor meer dan een scenario te geven.
Vooral de kwaliteit van de pensioenregeling heeft grote invloed op de uiteindelijke pensioenuitkering die een deelnemer krijgt. In de doorgerekende maximale regeling krijgt een deelnemer bijna een derde meer pensioen dan in een bescheiden regeling met een hoge franchise en een laag opbouwpercentage. Dit effect staat los van verschillen in rentestand, beleggingsresultaten en levensverwachting.

Bron: AFM, 02-06-2012