Restschuldfinanciering

Aanbieders van hypothecair krediet kunnen in lijn met de Gedragscode Hypothecaire Financieringen (GHF) een restschuld meefinancieren boven de maximale Loan-to-value eis (van 106% in 2012). Letterlijk stelt de GHF: ‘Als er bij verkoop van een woning van de consument een restschuld is uit hoofde van de hypothecaire financiering van die woning, mag het bedrag van die restschuld bij het verstrekken van een nieuwe hypothecaire financiering worden meegefinancierd.’

Vanzelfsprekend staat het individuele banken vrij om wel of geen gebruik te maken van de uitzonderingsmogelijkheden die de GHF biedt. Dat valt onder de contractvrijheid van aanbieders.

Aanbieders moeten zelf een afweging maken van de risico’s die verbonden zijn aan het meefinancieren van een restschuld. Hierbij kan worden gedacht aan prudentiële risico’s en risico’s die te maken hebben met betaalbaarheid.

Aanbieders moeten echter ook niet onnodig restrictief handelen en kijken naar de individuele situatie van de consument. Die lijn wordt door de sector onderschreven. De meeste grootbanken financieren onder bepaalde voorwaarden restschulden mee met de nieuwe hypotheek, aldus de NVB. In het acceptatiebeleid van de banken is het meefinancieren van een restschuld vaak specifiek (soms als toegestane uitzondering op de regels) opgenomen. Voorbeelden van beleid dat volgens de NVB door aanbieders in de praktijk wordt toegepast zijn bijvoorbeeld:
- het meefinancieren tot 115% van de marktwaarde,
- het meefinancieren tot 125% van de executiewaarde,
- maar ook mogelijkheden daarboven.

Wel zal altijd door de bank worden beoordeeld of een hogere Loan-to-value ratio verantwoord is voor zowel klant als bank. Dit blijft daarmee maatwerk. Een belangrijke voorwaarde is uiteraard dat moet worden voldaan aan de zogenoemde Loan to Income norm uit de GHF. In sommige gevallen kiezen aanbieders ervoor om extra zekerheden te vragen met betrekking tot de verhouding tussen het inkomen en de hoogte van het hypothecair krediet. Daarnaast zal de bank onderzoeken wat de oorzaak is van de restschuld.

Volledigheidshalve merk ik op dat door de voorgenomen maatregelen uit het Begrotingsakkoord 2013 de restschuldproblematiek op de langere termijn aanzienlijk zal afnemen. Ook is de rente over (een al dan niet meegefinancierde) restschuld niet aftrekbaar in box 1 omdat de lening niet is aangegaan ter verwerving, verbetering of onderhoud van de woning die de belastingplichtige op dat moment als hoofdverblijf ter beschikking staat. Dat is nu al zo. Het Begrotingsakkoord 2013 brengt hierin geen wijziging. De restschuld verlaagt wel de heffingsgrondslag in box 3. DNB bevestigt dat in de analyse die de Minister van Financiën op 22 augustus jl. aan uw Kamer heeft toegestuurd. Tegelijkertijd ben ik mij ervan bewust dat het niet aannemelijk is dat de grootte van de groep huishoudens met een negatieve overwaarde op korte termijn significant zal afnemen. Om die reden bestaat dan ook van de zijde van het Ministerie van Financiën het voornemen om over deze problematiek met de sector in gesprek te blijven.