DNB ziet economische impuls bij beperking Witteveenkader

Met de voorgenomen aanpassingen in het zogenoemde Witteveenkader, wordt de fiscaal aftrekbare pensioenopbouw beperkt. Daardoor is er ruimte voor het verlagen van de toekomstige pensioenpremies. Deze besparing kan de economie een behoorlijke impuls geven.

Onder de zogenoemde omkeerregel mogen in Nederland de pensioenpremies fiscaal worden afgetrokken, terwijl de pensioenuitkeringen belast zijn. De overheid stelt een maximum aan de aftrek van pensioenpremies via het zogenoemde Witteveenkader. In het Regeerakkoord is afgesproken dit maximum te verlagen van 2,25 procent per jaar nu naar 1,75 procent in 2015. Daarnaast zal over inkomens boven 100.000 euro niet langer fiscaal vriendelijk pensioen kunnen worden opgebouwd. Het sociaal akkoord geeft de sociale partners de mogelijkheid nog met aanpassingen van deze maatregelen te komen, waarvoor 250 miljoen euro ter beschikking is gesteld.

De beperking van het Witteveenkader dient primair een bezuinigingsdoelstelling, maar kan ook de bestedingen stimuleren. Er vallen namelijk voor circa 9 miljard aan pensioenpremies vrij. Voor zover dit bedrag niet hoeft te worden gebruikt om de pensioenpremies op kostendekkend niveau te brengen, kan het volledig worden teruggesluisd naar de werknemers. Dit stoelt op de gedachte dat zowel het werkgeversdeel als het werknemersdeel van pensioenpremies uitgesteld loon vormen. Aldus zou een substantiële en permanente impuls aan de koopkracht van huishoudens worden gegeven.

Aangenomen is dat de vrijvallende premies (na belasting) volledig ten goede komen aan de werknemers. Doordat alle pensioenpremies onderdeel van de loonruimte vormen, gaat een dergelijke loonsverhoging niet ten koste van de internationale concurrentiepositie. Na een periode van vier jaar ligt het consumptievolume 2,3 procent hoger, en de economie als geheel 0,6 procent. 

Van belang is verder dat de maatregel meteen tot extra belastingopbrengsten voor de overheid leidt. Het EMU-saldo verbetert daarmee aanzienlijk; uiteindelijk zelfs met meer dan 1 procent van het BBP, mede door het groeiversterkende effect van de maatregel.

De Nederlandse economie heeft er baat bij dat de versobering van het Witteveenkader resulteert in een verlaging van pensioenpremies, die de koopkracht van huishoudens versterkt. Door een combinatie van gematigde loonontwikkeling, oplopende werkloosheid, lastenverzwaringen en stijgende pensioen­premies daalt het reëel beschikbaar inkomen van huishoudens al enkele jaren. Dit zet de consumptie van huishoudens onder druk. Terugsluis van vrijvallende premies naar huishoudens kan hier tegenwicht aan bieden en de economie een duw in de rug geven.

Bron: DNB