Themanummer: Restschuld

Fintool stelt regelmatig vragen aan de Kennisgroep Belastingen over onduidelijkheden in de wetgeving, of interpretaties van besluiten en antwoorden op kamervragen. Deze keer hebben wij een vraag gesteld over de mogelijkheden van hypotheekrenteaftrek ingeval van restschuld (zonder dat de woning is verkocht). De conclusie die wij trokken op een 'nieuwe' mogelijkheid tot hypotheekrenteaftrek wordt door de Belastingdienst onderschreven. In onze whitepaper gaan wij hier uitgebreid op in.

Kan er ook sprake zijn van een restschuld bij overgang van de eigen woning van box 1 naar box 3?

Wijzigingen van de Wet inkomstenbelasting 2001 en enige andere wetten in verband met de herziening van de fiscale behandeling van de eigen woning (Wet herziening fiscale behandeling eigen woning) zijn via een amendement aangevraagd. Er is een amendemente ingediend voor het verlengen van de rente aftrek voor restschulden van 5 jaar naar 10 jaar en en een amendement voor het laten vervallen van de jareneis bij een KEW, waarbij de afkoopwaarde gebruikt wordt voor aflossing hypotheekschuld.

Bepaal de huidige restschuld bij vervroegde aflossing van een persoonlijke lening (PL).

In een brief van 18 september jl. heeft Weekers de Kamer antwoorden gegeven wat mogelijk is om restschuld tijdelijk mee te financieren met de nieuwe hypotheek.

Tweeverdieners met een koopwoning lopen volgens het CBS een groot risico om een restschuld over te houden bij de verkoop van hun huis. Ruim een derde van de tweeverdieners had eind 2010 een hypotheekschuld die hoger was dan de woningwaarde.

Ruim 800.000 huishoudens kampen met een restschuld. Dat is 25% van alle eigenaar-bewoners. Gemiddeld bedraagt de restschuld € 39.000,- per huishouden. Dit vormt een fors obstakel voor de doorstroming. Frans Schilder en Johan Conijn (Amsterdam School of Real Estate) hebben een research paper 'Financierbaarheid van de restschuld' geschreven (zie download).

De problemen met restschulden worden gericht aangepakt. De rente betaald op restschulden kan tijdelijk (maximaal 5 jaar) en onder voorwaarden blijven worden afgetrokken.

Een relatie van mij gaat dit jaar nog zijn woning met restschuld verkopen. Nu is er een wijziging per januari 2013 voor rente aftrek restschuld. Wat kan ik mijn relatie adviseren?

Minister Blok heeft besloten om de aftrekbaarheid van de restschuld, die kan ontstaan na de verkoop van een woning, in te laten gaan vanaf de presentatie van het regeerakkoord (29 oktober).

Sparck Hypotheken is in een kort geding door de rechter 'teruggefloten' toen deze tot executieveiling over wilde gaan wegens wanbetaling. Volgens de in vastgoedrecht gespecialiseerde advocaat Thomas van Vugt betekent het vonnis dat een bank "tot het uiterste" moet gaan om een openbare veiling te voorkomen, zeker als door een regeling restschuld kan worden voorkomen.

Naast huizenkopers moeten nu ook duizenden verkopers een financieringsvoorbehoud laten opnemen in hun voorlopig koopcontract aldus het FD.

Minister Blok (Wonen en Rijksdienst) heeft mede namens minister Dijsselbloem (Fin) aan de Tweede Kamer een brief gezonden over restschulden en Nationale Hypotheek Garantie. Ook wordt een verdere afbouw van de NHG bekend gemaakt.

“Wij dringen er al langer op aan dat aanbieders en adviseurs klanten die mogelijk met een restschuld op hun hypotheek blijven zitten proactief benaderen om te kijken of dit probleem oplosbaar is.” Dat zei Paul Schuiling, senior toezichthouder bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM) in een gesprek met BNR.

Naar aanleiding van de gepubliceerde Voorwaarden & Normen op 1 november ontving de stichting WEW (NHG) enkele vragen over restschuldfinanciering met NHG die ze graag verder toelichten.

De banken zullen begin 2014 een informatiepunt openen voor iedereen met vragen over restschulden en de mogelijkheden die er zijn. Consumenten moeten straks ook terecht kunnen bij het informatiepunt met specifieke vragen. Dat geeft de banken beter zicht op de eventuele knelpunten.

Verkoopt u uw woning met verlies? Vanaf 2013 kunt u de rente en kosten voor een restschuldlening maximaal 10 jaar van de belasting aftrekken. Dit is een tijdelijke regeling. Het kabinet komt hiermee huiseigenaren tegemoet die bij verkoop van hun woning een restschuld over houden.

Huiseigenaren die willen verhuizen mogen straks hun restschuld geheel of gedeeltelijk onder de Nationale Hypotheek Garantie laten vallen. Dat meldt RTL Nieuws op basis van Haagse bronnen.

Twee op de drie woningbezitters voelen zich door de hypotheekverstrekkers niet of te laat geadviseerd over de gevolgen van de crisis en tasten daarmee in het duister over de impact hiervan op hun financiële situatie. Vreemd genoeg geeft ook een aanzienlijk deel aan geen behoefte te hebben om met de hypotheekverstrekker van gedachten te wisselen hoe een potentieel restschuldprobleem opgelost kan worden. Verhogen van bewustwording en proactief beheer zijn noodzakelijk om meer woningbezitters te bewegen naar een gezonde financiële huishouding. Dit blijkt uit het jaarlijkse hypothekenonderzoek van Deloitte met dit jaar als thema “Hypotheekklanten uit de crisis”.

Volgens brancheorganisatie VBO Makelaar kunnen banken het aantal executieveilingen aanzienlijk beperken als zij zich bij gedwongen verkoop actiever richten op onderhandse verkoop en deze dossiers inzichtelijker maken. Via de samenwerking met Onderhands.nl wil VBO Makelaar de gedwongen onderhandse verkoop voor banken en huiseigenaren vergemakkelijken. Nu wordt ruim 80% van deze woningen gedwongen verkocht via executieveilingen. Zo belanden woningen uit impopulaire wijken en woningen met een overwaarde snel op een executieveiling. Via een professioneel georganiseerde onderhandse verkoop kan de restschuld voor de huiseigenaar en de schade voor banken, NHG en de markt tot een minimum worden beperkt.

Kamerlid Schouten (ChristenUnie) heeft minister Blok vragen gesteld wat hij gaat doen om mensen met een restschuld te helpen. Als ik een compleet overzicht heb van de probleemgevallen, ga ik in gesprek met de banken, aldus Blok.

Klant A en B hebben beiden een aparte eigen woning die te koop staat sinds 1 januari 2013. Klant B wordt per 1 maart ingeschreven in het GBA bij klant A. Klant B verkoopt de woning per 1 april met een restschuld van € 25.000. Klant A verkoopt de woning per 1 mei met een overwaarde van € 25.000. Beiden kopen per 1 juni 2013 een nieuwe woning aan. Mogen zij de restschuld en het EWR nu verrekenen en mag de nieuwe eigen woning volledig worden gefinancierd zonder dat er sprake is van een in te brengen eigen woning reserve? Naar mijn mening is dit juist, omdat zij beiden staan ingeschreven in het GBA op hetzelfde adres als beide woningen worden verkocht, maar ik kan dit wettelijk niet onderbouwen, dus wil het graag controleren.

Wat wordt precies onder “restschuld” verstaan?

Per 1 januari 2014 wordt de mogelijkheid gecreëerd om restschulden onder strikte voorwaarden met NHG mee te financieren. Daarnaast wordt er een eigen risico ingevoerd op nieuwe NHG-leningen. Verder is overeenstemming bereikt over de toekomstige ontwikkeling van de NHG-kostengrens op de langere termijn. Na 2016 wordt de NHG-kostengrens gekoppeld aan de gemiddelde huizenprijs. Net zoals in de periode vóór de tijdelijke verhoging van de kostengrens in juli 2009 wordt de NHG weer gericht op woningen tot een gemiddelde prijs. In de tussenliggende periode wordt de grens geleidelijk omlaag gebracht van € 265.000 in juli 2014, naar € 245.000 in juli 2015 en naar € 225.000 in juli 2016.

Ruim de helft van de Nederlandse woningbezitters met een hypotheek houdt aan het eind van de looptijd een restschuld over. Dat blijkt, volgens De Pers, uit onderzoek van Delta Lloyd, uitgevoerd door MarketResponse.

Getrouwde of samenwonende stellen kunnen met een truc de restschuld op hun huis ontlopen. Als ze zogenaamd scheiden en beiden de hypotheek niet zelfstandig kunnen betalen, vangt de Nationale Hypotheek Garantie de restschuld op. Dat schrijft NRC Handelsblad.

Banken moeten een eventuele restschuld na een woningverkoop meefinancieren in een nieuwe hypotheek. Die oproep doen Vereniging Eigen Huis en De Hypotheker op RTL Z. Banken hebben beloofd de restschuld mee te financieren, maar in de praktijk blijkt dat niet te gebeuren.

Volgens Vereniging Eigen Huis (VEH) worden mensen die hun huis gedwongen moeten verkopen extra gedupeerd door buitensporig hoge notaris- en veilingrekeningen. Vereniging Eigen Huis wil dat notarissen ook bij executieveilingen redelijke tarieven hanteren en dat de overheid toezicht houdt op deze vorm van woningverkopen.

Volgens de NVM zijn er 'geen concrete plannen' om woningbezitters met een restschuld te laten verhuizen met behoud van de Nationale Hypotheek Garantie (NHG). Dit stelt de NVM naar aanleiding van een uitspraak van een woordvoerster van minister Blok (Wonen) in reactie op berichtgeving in het Financieele Dagblad.