Nieuwe cijfers tonen aan: geen strengere hypotheekmaatregelen nodig

Download: "Netto hypotheekschuld positie" (pdf, 13 pagina's)

Download: "Op weg naar een gezonde woningmarkt" (pdf, 6 pagina's)

Volgens Blauwtrust Groep tonen de berekeningen aan dat nog strengere normen voor hypotheekverstrekking niet per se nodig zijn. Ook weerleggen ze de steeds terugkerende internationale kritiek op de Nederlandse schuld. De cijfers zouden volgens Blauwtrust Groep reden moeten zijn voor het kabinet om de Loan to Value-norm niet zomaar beneden de 100% te verlagen, de schuldpositie verder te verbeteren (door het consumenten makkelijker te maken om boetevrij af te lossen) en balansen te verkorten en tot slot om de verruiming van de schenkbelasting te verlengen.
 
De hypotheeknormen zijn en worden al drastisch aangescherpt. Aflossing vindt tegenwoordig plaats op basis van volledige annuïteit. De overheid zou er goed aan doen zekerheid te creëren over de LTV-norm: bij doorzettend herstel van de woningmarkt moet deze LTV-norm niet plompverloren worden verlaagd beneden de 100%. Met (de dreiging van) deze maatregel komt de woningmarkt weer op slot te zitten, terwijl het huidige herstel nog broos is. Eventuele verlaging van de LTV beneden de 100% is alleen verantwoord als vooraf goed is nagedacht over de vereiste begeleidende maatregelen, waaronder fiscaal gefaciliteerd bouwsparen. Ook als er randvoorwaarden zijn gecreëerd zijn er overigens grenzen aan de transitie die de Nederlandse markt nog binnen redelijke termijnen kan behappen, bovenop wat er sinds de kredietcrisis allemaal is gebeurd.
 
Positieve maatregelen zijn beter voor de economie en de woningmarkt. Woningbezitters lossen inmiddels zelf al op grote schaal extra af. Het is effectiever om dit te ondersteunen. Dat kan als banken voortaan de boetes voor vervroegd aflossen achterwege laten, met name voor mensen met een woning die ‘onder water’ staat. Het zou verstandig zijn als de overheid aandringt op het soepeler overnemen van restschulden van de ene op de andere bank, terwijl verzekeraars het opgebouwde vermogen in levenpolissen zouden kunnen vrijgeven voor hypotheekaflossing voor die leningen die onder water staan. De overheid kan zelf een bijdrage leveren door de succesvolle verruiming van de schenkingsvrijstelling voor vervroegd aflossen vanaf 2015 te verlengen.
 
De reden van het onderzoek
Nederland is opgehouden met het opbouwen van overmatige hypotheekschulden waar soms niet of nauwelijks op werd afgelost. Ondanks deze positieve ontwikkeling wordt de hoogte van de hypotheekschuld in de publieke en politieke discussie nog steeds eenzijdig geproblematiseerd. Om een reëel beeld van de stand van zaken te krijgen heeft de Erasmus Universiteit Rotterdam daarom in opdracht van Blauwtrust Groep berekend welke vermogensopbouw en aanstaande aflossingen er tegenover de hypotheekschuld staan.
De Blauwtrust Groep heeft vervolgens, uitgaande van conservatieve veronderstellingen, uitgerekend hoe deze vermogens zich de komende jaren zullen ontwikkelen.

Bron: Blauwtrust Groep / Erasmus Universiteit Rotterdam