Onderzoeksrapport renteafdekking van Pensioenfondsen

Uit het rapport (pdf, 102 pagina's) blijkt dat de mate waarin pensioenfondsen hun renterisico afdekken op geaggregeerd niveau sinds 2007 redelijk stabiel is. De afgelopen jaren neemt de omvang van de afdekking van het renterisico licht af. Naar fondsomvang gewogen dekken pensioenfondsen gemiddeld circa 40% van hun renterisico af. Tussen pensioenfondsen bestaan echter grote verschillen in de mate waarin zij hun renterisico afdekken. Met afdekking van het renterisico dempt een pensioenfonds het effect van een rentedaling op de dekkingsgraad. De nominale verplichtingen worden hierdoor beschermd. Daar staat tegenover dat afdekking van het renterisico ten koste kan gaan van de ambitie om de koopkracht van de pensioenen te beschermen. De mate waarin het renterisico wordt afgedekt, hangt dus af van de afweging tussen het veiligstellen van de nominale aanspraken en het sturen op koopkrachtbehoud. Een pensioenfonds maakt deze afweging in overleg met zijn fondsorganen en sociale partners, als uitvloeisel van de vaststelling van de doelstellingen en beleidsuitgangspunten waaronder de risicohouding.

Rentederivaten
Pensioenfondsen dekken hun renterisico af door middel van een combinatie van obligaties en rentederivaten. Een rentederivaat is in de kern een contract tussen een pensioenfonds en een tegenpartij waarbij het fonds een variabele marktrente over een hoofdsom inwisselt voor een afgesproken vaste rente. Als de marktrente daalt, ontvangt het fonds van de tegenpartij het verschil tussen de afgesproken vaste rente en de vigerende marktrente. De tegenpartij stelt in dat geval aan het pensioenfonds onderpand beschikbaar. Bij een rentestijging, dient het pensioenfonds het verschil aan de tegenpartij te betalen en zelf onderpand beschikbaar te stellen. Aan deze vorm van renteafdekking kleven risico’s, te weten het risico dat de tegenpartij in gebreke blijft (bij een rentedaling), of dat de liquiditeitspositie van het fonds tekort schiet (bij een rentestijging). Pensioenfondsen kunnen deze risico’s via gerichte maatregelen beheersen.

Bron: Rijksoverheid