Koopwoningen: zeer betaalbaar, maar nauwelijks meer te financieren

Download: “Woningmarktbeleid in de komende Regeerperiode” (pdf, 96 pagina's)

Oplossingen voor de starter op de koopmarkt

De meest eenvoudige oplossing voor de knellende inkomensnormen is om leeftijdsgebonden toeslag in te voeren voor jonge huishoudens. Uit onderzoek blijkt dat met een toeslag van 15 tot 20% voor huishoudens tot 40 jaar het probleem in belangrijke mate wordt opgelost. De vrees dat dit alleen tot prijsstijging zou leiden is ongegrond en de starters die zo wat meer kunnen lenen voldoen binnen enkele jaren na het afsluiten van de hypotheek alweer aan de huidige strenge normen door normale inkomensgroei.

Aflossingsvrij

Ook kan worden overwogen om de verplichting om de volledige hypotheek binnen dertig jaar af te lossen te versoepelen. Als bijvoorbeeld 50% van de hypotheek binnen 30 jaar wordt afgelost, dan levert dit de gemiddelde starter ook ongeveer 20% meer leencapaciteit bij de huidige systematiek van de woonlastennormen.

Starterslening

Ten slotte zouden ook de bestaande startersleningen kunnen worden uitgebreid. Langs deze weg kan aanvullend worden geleend, maar of dit mogelijk is verschilt per gemeente.  

In de studie worden vier centrale uitdagingen geformuleerd en de beleidsdossiers geanalyseerd die daarop aangrijpen. Het gaat om de volgende kwesties.

• Aansluiting van het aanbod bij de vraag: het ruimtelijk beleid
• Realiseren van woonwensen op de koopmarkt: hypotheeknormen en fiscaliteit
• Aanbod en betaalbaarheid in de huursector: huurregulering, huurtoeslag en corporaties
• Duurzaamheid: instrumenten richting de koop- en de huursector

De volgende vragen komen in de studie aan bod.

• Waar gaan de woonwensen naar uit en wat betekent dit voor het ruimtelijk beleid?
• Hoe kunnen keuzevrijheid en maatwerk op de hypotheekmarkt worden vergroot?
• Wat betekent een versoepeling van woonlastennormen voor de huizenprijzen?
• Wat zijn de implicaties van een verdere inperking van de hypotheekrenteaftrek?
• Kan de invoering van bouwsparen starters op de woningmarkt op weg helpen en hoe zou de vormgeving er dan uit kunnen zien?

Bron: Economisch Instituut voor de Bouw (EIB)