Leeftijdsdiscriminatie op de Arbeidsmarkt in de Wervings- en Selectiefase

Download 'Leeftijdsdiscriminatie op de Arbeidsmarkt in de Wervings- en Selectiefase' (pdf, 56 pagina's)

Klik hier voor een 'checklist'.

188 (0,48%) van de 39.070 geanalyseerde vacatureteksten blijken woorden te bevatten die verboden zijn omdat ze direct onderscheid maken op leeftijd. Het gaat dan bijvoorbeeld om het stellen van een leeftijdsgrens (“minimaal 21 jaar”) of het vragen naar “jong personeel”. Hoewel dit percentage laag is gaat het hier toch om een behoorlijk aantal gevallen van verboden onderscheid. Tevens gaat het hier, zoals gezegd, om een zeer strenge analyse (met 100% precision, maar lagere recall) en geeft dit percentage dus vrijwel zeker een onderschatting weer van het daadwerkelijke aantal vacatureteksten in de sample dat verboden woorden bevat. Het betreft hier dus een ondergrens.

Indirect onderscheid

Tevens blijken 723 vacatures (1,90% van het totaal aantal teksten) woorden te bevatten die verboden zijn omdat ze indirect onderscheid maken op leeftijd. Het gaat hier om uitdrukkingen als “Wij zijn op zoek naar studenten” of “Zoek je een bijbaan naast je school of studie?” Dergelijke uitdrukkingen komen vaker voor dan verboden woorden op direct niveau, maar ook hier betreft het een ondergrens.

Minder strenge toetsing

Om meer inzicht te verschaffen in het mogelijke aantal vacatures dat verboden bewoordingen bevat als de analyses minder streng zijn (met lagere zekerheid/precision) hebben we ter illustratie ook een minder strenge, flexibele automatische analyse uitgevoerd. Hierbij worden verboden woordcombinaties ook gedetecteerd als ze in verschillende woordvolgorde en met tussenliggende woorden voorkomen. Deze meer flexibele analyses wezen op 1895 (4,9%) vacatures in de totale sample met verboden woorden die direct onderscheid maken op leeftijd en 1619 (4,1%) vacatures in de totale sample met verboden woorden die indirect onderscheid maken op leeftijd. Bij deze flexibele analyse geldt een lagere zekerheid (precision) en dus een grotere kans dat vacatures mogelijk onterecht als verboden zijn aangemerkt.

Jong

Er zijn echter ook woorden of woordcombinaties die in vacatureteksten kunnen voorkomen die niet wettelijk verboden zijn, maar mogelijk wel van invloed zijn op een (potentiële) sollicitant. Het is bijvoorbeeld toegestaan om je als bedrijf op een bepaalde manier te profileren. Deze profilering kan ook gerelateerd zijn aan bepaalde leeftijdsgroepen. Zo vonden we in de huidige studie bij handmatige controle van een groot aantal van de vacatureteksten zeer veel bedrijfsprofileringen met gebruik van het woord “jong” of woorden gerelateerd aan “jong”. We kwamen bijvoorbeeld de volgende omschrijvingen tegen: “Dus ben jij die beveiliger die op zoek is naar een leuke, jonge en dynamische werkgever?”, “Bij ons maak je deel uit van een jong en dynamisch team,” “Het huidige team bestaat uit jonge collega’s die de organisatie verder willen professionaliseren samen met jou,” “Je komt terecht in een jong en dynamisch team, waar naast werken ook ruimte is voor fun en zelfontplooiing,” “X[bedrijfsnaam] is een groeiend, ambitieus, jong (gemiddelde leeftijd van 28 jaar) en energieke organisatie,” “Een hardwerkend en dynamisch team met een gemiddelde leeftijd van 27 jaar” en “Functie-eisen: zich “happy” voelen in een jong en ambitieus team.”

Conclusie

Een minder strenge analyse zal vrijwel zeker meer verboden vacatures detecteren, het daadwerkelijke aantal verboden vacatures ligt dus hoger, maar in elk geval niet lager dan de gevonden aantallen. Tevens wijst zelfs een klein percentage verboden vacatures op een problematisch fenomeen. Omdat discriminatie bij wet verboden is zouden er helemaal geen verboden bewoordingen in vacatures mogen voorkomen.

Bron: Rijksoverheid