Kamervragen gevolgen ECB voor pensioenfondsen

Download: "Kamervragen" (pdf, 8 pagina's)

Rentestand middelen

Het hanteren van de gemiddelde rentestand over een lange periode zou op dit moment de rekenrente verhogen. De dekkingsgraden van de pensioenfondsen zouden dan als bij toverslag omhoog gaan, zonder dat er in werkelijkheid één euro aan hun vermogen wordt toegevoegd. Dat is onterecht en leidt tot aanzienlijke herverdelingseffecten van jong naar oud. Het achterliggende probleem (dat pensioenfondsen een lage dekkingsgraad hebben) wordt hiermee niet verholpen en mogelijk verergerd.
Zoals toegelicht in de kamerbrief d.d. 30 januari 201714 heeft het CPB berekend dat het verhogen van de rekenrente ertoe leidt dat een deel van het pensioenvermogen dat nu is gereserveerd voor de financiering van het pensioen van jongeren en toekomstige deelnemers, op de korte termijn gebruikt kan worden voor indexatie . Dat komt met name ten goede aan hogere uitkeringen voor huidige pensioengerechtigden en oudere deelnemers. Als de werkelijke rente echter niet op korte termijn stijgt tot boven de gekozen rekenrente, resulteert er een tekort voor toekomstige gepensioneerden (de huidige jongeren). Kortom, het kunstmatig verhogen van de rekenrente – en daarmee de dekkingsgraden – leidt tot intergenerationele herverdeling. Het lijkt niet verstandig om de rekenrente hiervoor in te zetten, aangezien dit de solidariteit van het stelsel kan ondermijnen.

Rendementen en stijgend vermogen

Een hoger rendement en stijgende vermogens kunnen inderdaad samengaan met kortingen. Een pensioenfonds heeft immers niet alleen een vermogen, maar ook pensioenverplichtingen. De verhouding tussen beide, de dekkingsgraad, is bepalend voor de vraag of er op enig moment kortingen noodzakelijk zijn of dat er geïndexeerd kan worden. Afgelopen jaren is de rente sterk gedaald. Bij de meeste fondsen zullen de pensioenverplichtingen normaliter harder stijgen dan het pensioenvermogen bij een dalende rente.

Hoewel het pensioenvermogen de afgelopen jaren dus flink is gestegen, voor een belangrijk deel juist vanwege de gedaalde rente, zijn de pensioenverplichtingen door deze ontwikkeling nog harder gestegen. De laatste maanden zijn de dekkingsgraden enigszins hersteld als gevolg van een stijgende rente. Het vertrouwen in het stelsel is juist gebaat bij solide financiering door middel van objectieve spelregels. Juist de toevoeging van subjectieve elementen die in het voordeel zijn van bepaalde belangengroepen ondermijnt het vertrouwen in het stelsel.

Bron: Rijksoverheid