Switch zorgverzekeraar Nederlandse verdragsgerechtigden in de EU?

Verplicht

Op basis van de Wet langdurige zorg (hierna: Wlz) is een ieder die in Nederland woont of werkt van rechtswege Wlz-verzekerd. De Zorgverzekeringswet (hierna Zvw) stelt dat een ieder die op basis van de Wlz van rechtswege verzekerd is, verplicht is om een zorgverzekering af te sluiten.

Verdragsbijdrage

Op grond van de verordening (EG 883/04) hebben mensen met een Nederlands wettelijk pensioen, of een daaraan gelijkgesteld pensioen, in de lidstaat waar zij wonen recht op medische zorg ten laste van Nederland. Zij zijn hiervoor een zogeheten verdragsbijdrage verschuldigd aan Nederland. Het CAK draagt zorg voor de betaling van de zorgkosten van deze verdragsgerechtigden aan het woonland en int de verschuldigde verdragsbijdrage.
Doordat verdragsgerechtigden niet de mogelijkheid hebben om een zorgverzekering af te sluiten, is het ook niet mogelijk om jaarlijks te wisselen van zorgverzekeraar. Dit neemt niet weg dat verdragsgerechtigden hun recht op zorg ten laste van Nederland volledig kunnen effectueren.

Dubbele 'zorgpremie'

In Nederland is sprake van premiefinanciering, in sommige andere lidstaten worden de kosten van het gezondheidszorgsysteem via belastingheffing gefinancierd, dan wel een combinatie van beide. Omdat er geen Europese coördinatie is tussen sociale zekerheidsstelsels en stelsels van belastingheffing kan dit erin resulteren dat mensen via de belasting meebetalen aan het zorgstelsel in hun woonland en tevens een verdragsbijdrage aan Nederland verschuldigd zijn. Voor dit probleem van dubbele betaling zou een oplossing gevonden moeten worden op Europees niveau. Dat is tot op heden echter niet gebeurd.

Standaardpremie

De eerder genoemde verplichte verdragsbijdrage wordt door Nederland ingehouden op het wettelijk pensioen en bestaat uit één nominale bijdrage en twee inkomensafhankelijke bijdragen. De nominale premie die gehanteerd wordt voor de verdragsbijdrage is gebaseerd op de door de minister van VWS vastgestelde standaardpremie. Deze standaardpremie wordt gevormd door de geraamde gemiddelde premie voor een verzekerde voor een verzekeringsjaar te vermeerderen met het geraamde gemiddelde bedrag dat een verzekerde naar verwachting in dat jaar betaalt ingevolge artikel 19 van de Zvw (lees: het verplichte eigen risico voor de zorgverzekering). De inkomensafhankelijke premies zijn in hoogte gelijk aan de Wlz-premie en de inkomensafhankelijke bijdrage Zvw.

Woonlandfactor

De verdragsbijdrage wordt vermenigvuldigd met een woonlandfactor. De woonlandfactor is een verhoudingsgetal dat wordt berekend uit de verhouding tussen de gemiddelde uitgaven voor zorg voor een persoon ten laste van de sociale ziektekostenverzekering in het woonland van deze persoon en de gemiddelde uitgaven voor zorg voor een persoon uit hoofde van de Zvw en Wlz in Nederland. Met de woonlandfactor worden verschillen in niveau van zorg tot uitdrukking gebracht en de verdragsbijdrage gecorrigeerd.

Wisselen verzekeraar

De gekozen systematiek ten aanzien van de zorg voor mensen met een Nederlands wettelijk pensioen, en hun gezinsleden, die woonachtig zijn in de EU of EER, resulteert erin dat deze groep geen zorgverzekering heeft in de zin van de Zvw. Hierdoor is het ook niet mogelijk voor hen om jaarlijks te wisselen zorgverzekeraar.

Bron: Rijksoverheid