Verhuisregeling woning in de verkoop en kraakwacht (expat)

Belanghebbende en de echtgenoot hebben met een (destijds) pas gescheiden schoolvriendin van de echtgenoot, afgesproken dat zij met haar twee kinderen de woning mag bewonen zolang de woning te koop staat. In ruil daarvoor zou de schoolvriendin het huis in goede staat houden. Ook zou zij potentiële kopers toegang verlenen en ervoor zorgen dat de woning dan schoon en verzorgd is. Tijdens door de makelaar georganiseerde ‘open huizen dagen’ moest zij rondleidingen door de woning verzorgen. Overeengekomen is dat de schoolvriendin de woning direct zou verlaten zodra belanghebbende met haar gezin naar Nederland zou terugkeren. Voormelde afspraken zijn niet schriftelijk vastgelegd.

Wettekst

Ingevolge artikel 3.111, zesde lid, van de Wet IB 2001 kan een woning die de belastingplichtige gedurende tenminste een jaar als ‘eigen woning’ als bedoeld in het eerste lid ter beschikking heeft gestaan en sindsdien tijdelijk als hoofdverblijf niet anders dan tijdelijk ter beschikking staat, op verzoek mede worden aangemerkt als ‘eigen woning’ indien gedurende die periode:
a. de woning niet aan derden ter beschikking wordt gesteld en
b. de belastingplichtige tezamen met zijn partner niet met betrekking tot een andere woning belastbare inkomsten uit eigen woning geniet.

Met de voorwaarde dat de woning niet aan derden ter beschikking wordt gesteld, is bedoeld dat de woning niet wordt verhuurd en dat ook niet wordt gedoogd dat derden de woning gebruiken. Van zodanige verhuur aan of gedoogd gebruik van derden is geen sprake in een geval waarin met een derde is overeengekomen dat hij zorg zal dragen dat de woning niet wordt gekraakt, en deze derde, behoudens een beperkte bijdrage in de energiekosten, geen vergoeding hoeft te betalen voor het daarmee gepaard gaande verblijf in de woning en hij de woning zal moeten verlaten zodra de eigenaar dat noodzakelijk acht. Dat die zogenoemde kraakwacht in het kader van de met hem overeengekomen werkzaamheid verblijf houdt in de woning, doet daaraan niet af (HR 7 juni 2013, ECLI:NL:HR:2013:CA2316; hierna: het arrest van 7 juni 2013).

Derden

Met de rechtbank is het Hof van oordeel dat in het onderhavige geval sprake is van gedoogd gebruik van een derde en niet van een kraakwacht-situatie. Medio juni 2012 heeft de schoolvriendin met haar kinderen de woning betrokken en voor het geheel in gebruik genomen. De destijds leegstaande woning heeft zij ingericht met eigen huisraad. Een paar maanden later heeft ook de nieuwe partner van de schoolvriendin met instemming van belanghebbende zijn intrek genomen in de woning. De woning stond de schoolvriendin c.s. volledig voor eigen gebruik ter beschikking voor zolang de woning niet verkocht was en de uitzending van belanghebbende duurde. Er is geen voorbehoud gemaakt met betrekking tot het gebruik van gedeelten van de woning door het gezin van belanghebbende. Van een gebruik door het gezin van belanghebbende is in de periode van uitzending ook geen sprake geweest, behoudens een eenmalig en kortstondig verblijf van de echtgenoot in de woning rond het overlijden van zijn vader. Het verblijf in de woning van de schoolvriendin c.s. wijkt daarmee af van de situatie van de kraakwacht zoals bedoeld in de wetsgeschiedenis en in het arrest van 7 juni 2013. Daarbij komt dat de met de schoolvriendin overeengekomen werkzaamheid meer omvat dan alleen het zorgdragen dat de woning niet wordt gekraakt c.q. inbraak in de woning wordt voorkomen. Hiertoe behoort ook het behulpzaam zijn bij de verkoop van de woning door potentiële kopers toegang te verlenen, ervoor te zorgen dat de woning dan schoon en verzorgd is en het verzorgen van rondleidingen tijdens ‘open huizen dagen’. Daarmee wijkt ook de overeengekomen werkzaamheid af van de in de wetsgeschiedenis en in het arrest van 7 juni 2013 bedoelde situatie van de kraakwacht.

Gelet op het voorgaande wordt niet voldaan aan de in artikel 3.111, tweede en zesde lid, van de Wet IB 2001 gestelde voorwaarden voor de kwalificatie ‘eigen woning’. De woning is aan een derde ter beschikking gesteld en stond niet leeg in afwachting van verkoop.

Beslissing

Het hoger beroep van belastingplichtige slaagt niet.