Langlevenrisico en pensioen

Download:

• "Netspar Paper" (pdf, 63 pagina's)
• "Netspar Brief" (pdf, 25 pagina's)

Macrolanglevenrisico

De levensverwachting is de afgelopen decennia flink toegenomen door spectaculaire medische successen, betere voeding en gezondere leefgewoonten. We verwachten dat de levensverwachting in de toekomst nog verder zal toenemen. Wanneer pensioenfondsen en verzekeraars uitrekenen hoeveel geld er nu nodig is om mensen straks levenslang een bepaald pensioeninkomen te kunnen bieden, nemen ze de inschatting van verwachte toekomstige verbeteringen al zo goed mogelijk mee. Maar omdat perfect voorspellen van toekomstige trends onmogelijk is, worden sterfteprognoses frequent bijgesteld. De onzekerheid over de toekomstige sterftekansen noemen we macrolanglevenrisico.  

Jongeren versus ouderen

In ons huidige pensioenstelsel wordt dit risico uniform gedeeld over alle deelnemers in het fonds. Als er naar verwachting gemiddeld langer uitgekeerd gaat worden dan eerder voorzien, zal dit immers de dekkingsgraad verlagen. Dan zal het pensioeninkomen dus eerder gekort of later geïndexeerd worden. Als er naar verwachting gemiddeld korter uitgekeerd gaat worden, zal de dekkingsgraad juist stijgen. Omdat dit in het huidige stelsel uniform gebeurt, zal het pensioen van iedere deelnemer, ongeacht leeftijd, met min of meer hetzelfde percentage afnemen of toenemen. Maar als we voor iedere leeftijdsgroep apart een inschatting maken van de procentuele aanpassing van het pensioeninkomen door gewijzigde
sterftekansen zien we wel degelijk verschillen tussen jong en oud. Voor de jongeren is de procentuele aanpassing groter dan voor de ouderen. Bij uniforme risicodeling nemen de ouderen dus een stukje risico van de jongeren over. Dat roept de vraag op of ook andere vormen van risicodeling mogelijk zijn.

Bron: Netspar