Kamerbrief over handhaving van het kraakverbod

Sinds inwerkingtreding van de 'Wet kraken en leegstand', die per 1 oktober 2010 in werking is getreden, is kraken strafbaar en voorziet de wet in een ontruimingsbevoegdheid van het Openbaar Ministerie en de politie.

Kort geding

Kort na invoering van de wet ontstond jurisprudentie waarin werd weergegeven dat aan krakers voldoende gelegenheid moet worden gegeven om een kort geding aanhangig te maken en dat in een dergelijk geval de ontruiming moet worden afgewacht, tot een voorzieningenrechter in eerste aanleg uitspraak heeft gedaan.

Aankondiging

Als hoofdregel is uitgedragen dat ontruimingen op basis van artikel 551a van het Wetboek van Strafvordering (Sv) in beginsel schriftelijk aan de bewoners van een kraakpand worden aangekondigd. In de aankondiging wordt vermeld op welke datum de ontruiming zal plaatsvinden.

Ontruiming    

Krakers die bij een strafrechtelijke ontruiming weigeren te vertrekken worden aangehouden. In de praktijk wachten krakers dat meestal niet af en zijn zij op het moment van ontruiming in de meeste gevallen al vertrokken. Belangrijk is te beseffen dat aanhouding van krakers een onrechtmatige kraaksituatie niet oplost; door een aanhouding wordt het huisrecht immers niet beëindigd. Dit werd reeds tijdens het wetgevingsproces onderkend. Om die reden is de ontruimingsbevoegdheid van artikel 551a Sv toegevoegd aan de Wet kraken en leegstand. Door toepassing van die bevoegdheid wordt het feitelijk gebruik van een pand beëindigd en vervalt het huisrecht van de krakers. Indien krakers worden aangehouden zonder dat vast is komen te staan dat zij het pand onrechtmatig bewonen, zouden zij binnen enkele uren of – indien aanleiding bestaat voor het toepassen van voorlopige hechtenis, hetgeen zelden het geval is – enkele dagen, weer in vrijheid moeten worden gesteld. Op dat moment zouden zij direct zouden kunnen terugkeren naar het gekraakte pand. Een dergelijke aanhouding heeft derhalve in veel gevallen niet het gewenste effect. Hoewel mogelijk onbevredigend voor het rechtsgevoel, bestaat het effectief optreden tegen krakers daarom eerder uit het toepassen van de ontruimingsbevoegdheid dan uit het aanhouden van krakers voordat uitspraak in kort geding is gedaan.

Bron: Rijksoverheid