Aftrekbaarheid vooruitbetaalde eigenwoningrente

In geschil is of het (gehele) bedrag aftrekbaar is als eigenwoningrente. Belanghebbenden hebben aannemelijk gemaakt dat de betaling is gedaan op een tijdstip vóór het overlijden van erflaatster en dat erflaatster en de hypotheekverlener deze vooruitbetaling waren overeengekomen.

De rechtbank is van oordeel dat
(i) rente van een schuld die voor een kalenderjaar wordt vooruitbetaald, in dat kalenderjaar in aanmerking kan worden genomen als eigenwoningrente, indien en voor zover op het moment van betaling die schuld een eigenwoningschuld is, en dat
(ii) dit niet anders wordt indien de belastingplichtige in dat kalenderjaar ná die betaling komt te overlijden.

Nu erflaatster de rente heeft vooruitbetaald voor het hele jaar 2014 op een moment waarop de schuld een eigenwoningschuld was, is de rente volledig aftrekbaar.

Kan vooruitbetaalde rente in aftrek worden gebracht ook voor zover de rente ziet op een periode waarin na overlijden geen sprake meer is van een eigen woning?

In artikel 3.120, eerste, derde en vierde lid, van de Wet IB 2001 is, voor zover hier van belang, met betrekking tot de aftrekbaarheid van (vooruitbetaalde) rente in verband met een eigen woning het volgende bepaald:
....
Lid 4 Vooruitbetaalde renten en kosten van geldleningen die op grond van het derde lid, onderdeel a, niet in aanmerking zijn genomen, worden, behoudens indien de binnenlandse belastingplicht anders dan door overlijden is geëindigd, geacht in gelijke delen te zijn voldaan in elk van de op het in het derde lid bedoelde kalenderjaar volgende kalenderjaren waarop de renten of kosten van geldleningen betrekking hebben, waarbij gedeelten van kalenderjaren als kalenderjaren worden aangemerkt. In het jaar waarin de belastingplichtige overlijdt, worden de renten of kosten van geldleningen die nog buiten aanmerking zijn gebleven, geheel in aanmerking genomen.”

Argument inspecteur faalt

In artikel 3.120 van de Wet IB 2001 noch in andere artikelen met betrekking tot de eigenwoningrente is een bepaling opgenomen waaruit expliciet volgt dat in het geval op het moment van vooruitbetaling van de rente er sprake is van een eigenwoningschuld en de rente (ook gelet op het derde lid van artikel 3.120 van de Wet IB 2001) beoordeeld naar dat moment aftrekbare kosten zijn, die kwalificatie alsnog gedeeltelijk komt te vervallen indien als gevolg van overlijden van de belastingplichtige de schuld niet meer als eigenwoningschuld kwalificeert.

Dat de wetgever dit wel beoogd zou hebben, ligt gelet op het derde lid en vierde lid van artikel 3.120 van de Wet IB 2001 niet voor de hand. Uit het derde lid volgt immers dat de wetgever juist voor het geval van overlijden een uitzondering heeft willen maken op de beperking inhoudende dat vooruitbetaalde renten niet in aanmerking kunnen worden genomen voor zover zij betrekking hebben op tijdvakken die vallen na het tijdstip waarop de binnenlandse belastingplicht eindigt.

En het vierde lid voorziet er zelfs in dat vooruitbetaalde renten die nog buiten aanmerking zijn gebleven, geheel in aanmerking worden genomen bij overlijden. Dit een en ander duidt erop dat er geen, althans onvoldoende, aanknopingspunten zijn voor de door de inspecteur bepleite economische benadering.

Bron: Rechtspraak.nl

Zie onder uitspraak hoger beroep (22 november 2019)