Nederland stemt tegen nieuwe regels export-ww

Zo vindt het kabinet de periode te lang dat een werknemer een Nederlandse ww-uitkering naar een andere lidstaat mag meenemen. Nederland stemt daarom tegen het pakket.

Om makkelijker in verschillende Europese landen te kunnen werken, is het belangrijk dat ook de regels rond de sociale zekerheid gecoördineerd worden. Zeker nu er een krappe arbeidsmarkt is, is het voor Nederland gunstig als mensen uit andere lidstaten hier aan de slag zijn.

Vanaf 2016 is er onderhandeld over deze nieuwe regels. Nederland heeft daarbij steeds aangegeven dat regelgeving recht moet doen aan de manier waarop wij ons vangnet voor werkloosheid hebben ingericht. De ww is er immers op gericht dat mensen zo snel mogelijk weer aan de slag gaan.

Prikkels

Het kabinet stelt vast dat in de wetgeving die er nu lijkt te komen, de prikkels om te gaan werken onvoldoende uit de verf komen. Zo is het straks mogelijk om met een Nederlandse ww-uitkering langer werk te zoeken in een andere lidstaat dan in de huidige richtlijn. In een aantal lidstaten ligt het gemiddelde salaris lager zodat het minder aantrekkelijker is werk te accepteren.

Wachttijd

De afgelopen maanden heeft Nederland met andere, gelijkgezinde landen geprobeerd wijzigingen in de voorstellen te krijgen. Het is gelukt om een wachttijd voor het verkrijgen van een Nederlandse ww-uitkering in de regelgeving op te nemen. Maar helaas zijn de verruimde mogelijkheden om ww te exporteren onderdeel gebleven van de nieuwe richtlijn.

Nederland zal bezwaar blijven aantekenen tot de besluitvorming is afgerond.

Minister Koolmees werkt uiteraard samen met andere landen waar de ww naar geëxporteerd wordt. Zo voert Nederland gesprekken met Polen om de kans op werkhervatting daar te vergroten.

Noodrem

Een laatste mogelijkheid tot beïnvloeding van de besluitvormingsprocedure bestaat ingevolge artikel 48 van het Verdrag betreffende de Werking van de Europese Unie (hierna “VWEU”). Op basis hiervan kan een lidstaat verklaren dat een ontwerp van een wetgevingshandeling op het gebied van de sociale zekerheid, zoals het onderhavige voorstel, afbreuk zou doen aan belangrijke aspecten van zijn sociale zekerheidsstelsel en verzoeken dat de aangelegenheid wordt voorgelegd aan de Europese Raad. Dit verzoek moet ingediend worden voordat het voorstel definitief wordt, naar verwachting op woensdag 27 maart a.s. In dat geval wordt de wetgevingsprocedure geschorst en het voorstel besproken in de Europese Raad. De Europese Raad kan binnen vier maanden na die schorsing het wetgevingsvoorstel 1) terugverwijzen naar de Raad in welk geval de schorsing wordt opgeheven, 2) niet handelen, of 3) de Europese Commissie verzoeken een nieuw voorstel in te dienen. In de laatste twee gevallen komt de wijziging van de verordening dus niet tot stand op basis van het voorliggende voorstel.

Kosten

De kosten van de algemene oriëntatie van de Raad zijn eerder geraamd op 16 miljoen euro per jaar en de kosten van de voorstellen van het Europees Parlement op maximaal 32 miljoen euro per jaar uitgaande van de huidige aantallen arbeidsmigranten die werken in Nederland. De kosten van het voorlopig akkoord worden in beeld gebracht.

Geen gebruik noodrem

Hoewel ik (W. Koolmees) zwaar til aan deze gevolgen, is het niet de verwachting dat de meerkosten van het akkoord van dien aard zullen zijn dat het financiële evenwicht van het stelsel in gedrang komt danwel dat sprake is van een afbreuk aan belangrijke aspecten van het Nederlands sociaal zekerheidsstelsel. Een beroep op deze procedure acht ik juridisch niet proportioneel en daarom niet realistisch. Het inroepen van deze noodremprocedure in de huidige situatie heeft dan ook als gevaar dat Nederland oneigenlijk gebruik wordt verweten.
Bovenstaande procedure is nog niet eerder in Europees verband ingeroepen. Het inroepen van deze noodremprocedure zal tot onbegrip leiden en daardoor vergaande consequenties hebben voor de positie van Nederland in de Europese Unie, zowel op als buiten het terrein van de sociale zekerheid en werkgelegenheid. Door het inzetten van dit instrument frustreert Nederland de wil van de EU-lidstaten, het Europees Parlement en de Europese Commissie die wel voorstander zijn van het voorlopig akkoord. Het kabinet heeft geen enkele indicatie dat andere lidstaten artikel 48 VWEU zullen inroepen. De EU opereert op basis van loyale samenwerking. Het inroepen van artikel 48 VWEU met als enige doel te pogen het huidige voorstel te blokkeren is daarom ook niet raadzaam.

Bron: Rijksoverheid