Welvaart in Nederland 2019

Uit de publicatie blijkt dat de koopkracht in 2017 minder toenam dan in de drie jaren ervoor, het risico op (langdurige) armoede steeg, en het consumentenvertrouwen vanaf eind 2018 begon te dalen.

Tegelijkertijd was er een stijging van het vermogen van huishoudens, kwamen er meer miljonairs en meer mensen met een topinkomen van minstens een ton, bleef het armoederisico bij werkenden gelijk, en steeg de economische zelfstandigheid.

Download: "Welvaart in Nederland 2019" (pdf, 180 pagina's)

Paragraaf 10.3 e.v.

Belastingvoordeel aftrek eigen woning

In 2017 bedroeg de totale fiscale aftrek van eigenwoningbezitters 30,1 miljard euro, waarvan 28,3 miljard bestond uit hypotheekrenteaftrek. De overige 1,8 miljard was aftrek wegens geen of geringe eigenwoningschuld. De aftrek verdubbelde tussen 2000 en 2012 van 17 miljard euro tot ruim 34 miljard euro. Daarna is de totale aftrek echter met circa 4 miljard euro gedaald door de lagere hypotheekrente. Het eigenwoningforfait daarentegen groeide sinds 2000 van 4,3 miljard naar 8,4 miljard.

Voordeel aftrek is 13,1 miljard

Over de 8,4 miljard aan eigenwoningforfait was in 2017 ruim 3,6 miljard euro aan belasting verschuldigd. De aftrek van de hypotheekrente en aftrek wegens geen of geringe eigenwoningschuld (in totaal 30,1 miljard euro) leverde daarentegen een belastingvoordeel op van 13,1 miljard euro. Per saldo verlaagde de eigen woning het belastbaar inkomen dus met 21,7 miljard euro, hetgeen resulteerde in een belastingteruggave van 9,5 miljard euro.

Heffing en voordeel eigen woning, 2017*

Gemiddeld had een huishouden met een eigen woning een fiscale aftrek van 570 euro per maand. Dit resulteerde in een maandelijks belastingvoordeel van gemiddeld 250 euro. Het belastingvoordeel liep op van 130 euro in de decielgroep met de laagste welvaart naar 300 euro in de tiende en hoogste groep.

Meeste profijt voor grootste belastingbetalers

In totaal profiteerden in 2017 bijna 4,4 miljoen huishoudens van de aftrek eigen woning. Dit betreft 56,9 procent van alle Nederlandse huishoudens. Sinds 2005, toen de aftrek wegens geen of geringe eigenwoningschuld werd ingevoerd, is dit aandeel met 3,1 procentpunt gestegen. Huishoudens met een hoge welvaart hebben veel vaker een eigen woning dan die met een laag welvaartsniveau. Ruim 5 procent van de huishoudens in de laagste welvaartsgroep had in 2017 voordeel van de aftrek voor de eigen woning. In de hoogste groep had bijna 96 procent van de huishoudens voordeel van de aftrek. Door het grote aandeel huishoudens met een eigen woning en het gemiddeld hoge bedrag aan heffingsvoordeel, kwam 39 procent van het totale belastingvoordeel van 13,1 miljard euro terecht bij de twee hoogste welvaartsgroepen. Ook met inachtneming van het belastingvoordeel betaalden deze huishoudens bijna 56 procent van de totale inkomstenbelasting en premies volksverzekeringen.

Bron: CBS