Samenlevingscontract en overdrachtsbelasting

Tijdens de periode van samenwonen is door relatie B in maart 2012 het recht van erfpacht op de woning verkregen aan [straat] te [plaats].
Belanghebbende en relatie B zijn uit elkaar gegaan. Zij hebben ter zake van beëindiging van hun relatie een convenant gesloten op 15 november 2017. Ter uitvoering van dit convenant is het recht op erfpacht op de woning toebedeeld aan belanghebbende.
Bij akte van levering van 21 december 2017 verkrijgt belanghebbende het recht van erfpacht op de woning (hierna: de verkrijging van de woning) tegen een koopprijs van € 205.000.
Van de verkrijging van de woning is aangifte gedaan voor de overdrachtsbelasting. Daarbij is een bedrag van € 4.100 aan overdrachtsbelasting betaald, zijnde 2 procent over de koopsom van de onroerende zaak.
In geschil is of de verkrijging van de woning is vrijgesteld van overdrachtsbelasting op grond van artikel 15 eerste lid, onderdeel g van de Wet op belastingen van rechtsverkeer (hierna: WBR).

WBR

Artikel 15 eerste lid, onderdeel g, van de WBR luidt als volgt:
“1. Onder bij algemene maatregel van bestuur te stellen voorwaarden is van belasting vrijgesteld de verkrijging:
g. Krachtens verdeling van een gemeenschap tussen samenwoners, voor zover de gemeenschap waarin de ene is gerechtigd voor ten minste 40 percent en de andere voor ten hoogste 60 percent, is ontstaan door een gezamenlijke verkrijging en de toedeling geschiedt aan een van de verkrijgers of iemand die als rechtverkrijgende onder algemene titel van een verkrijger in het toegedeelde goed was gerechtigd.”

Stelling belanghebbende

Belanghebbende stelt zich op het standpunt dat tussen haar en relatie B, de facto, een gemeenschap was ontstaan. Zij hadden gedurende 39 jaar een relatie en hebben tijdens die relatie alles samen gedaan. De woning is op 1 maart 2012 verkregen en betaald uit gezamenlijk vermogen en de woning is door gemaakte afspraken tussen belanghebbende en relatie B gaan behoren tot het gezamenlijk vermogen, aldus belanghebbende. Dat de woning op naam van relatie B stond doet daar volgens belanghebbende niet aan af. Daarnaast stelt belanghebbende zich op het standpunt dat de bedoeling van artikel 15 eerste lid onderdeel g van de WBR is, om samenwonenden gelijk te stellen aan gehuwden. Door deze bedoelde gelijkstelling is volgens belanghebbende de vrijstelling van artikel 15 eerste lid, onderdeel g, van de WBR, van toepassing op de verkrijging van de woning.

Overweging rechtbank

De rechtbank overweegt dat volgens de tekst van artikel 15, eerste lid, onderdeel g, van de WBR de verdeling moet plaatsvinden tussen de oorspronkelijke gezamenlijke verkrijgers. Het moet namelijk gaan om de verdeling van een gemeenschap, welke gemeenschap is ontstaan door een gezamenlijke verkrijging. Van een gezamenlijke verkrijging is naar het oordeel van de rechtbank alleen sprake indien partijen op hetzelfde moment door één en dezelfde oorzaak gerechtigd zijn geworden tot de onroerende zaak. Van een gezamenlijke verkrijging is geen sprake als de ene partij eigenaar is van het geheel en de helft daarvan aan de andere partij overdraagt.

Beslissing

Nu tussen partijen niet in geschil is dat de heer [B] op 1 maart 2012, bij akte van levering, de woning in het geheel heeft verkregen, is de rechtbank van oordeel dat van een gezamenlijke verkrijging niet kan worden gesproken. De stelling van belanghebbende dat de woning zou zijn verkregen uit gezamenlijk vermogen en dat de woning door gemaakte afspraken tot het gezamenlijk vermogen is gaan behoren verandert het oordeel van de rechtbank niet.

[Er kan dan ook geen gebruik gemaakt worden van de vrijstelling zoals genoemd in artikel 15, eerste lid, onderdeel g, van de WBR.]

Bron: Rechtspraak.nl