Hypotheekschuldmonitor

In de hypotheekschuldmonitor wordt voor een aantal belangrijke indicatoren aangegeven hoe de hypotheekschuld in Nederland zich in de afgelopen jaren ontwikkeld heeft. De monitor bevat cijfers tot eind 2019.

Bovengemiddeld

Uit de monitor blijkt dat de totale Nederlandse hypotheekschuld in 2013 in absolute bedragen iets afnam, maar in de daaropvolgende jaren weer is toegenomen. Hoewel de absolute hypotheekschuld nooit hoger is geweest dan nu, daalt de hypotheekschuld ten opzichte van het bruto binnenlands product al een aantal jaar. Hiermee lijken macro-economische risico’s van een hoge private schuldenlast afgenomen. De private schulden van Nederlandse huishoudens, die grotendeels bestaan uit hypotheekschulden, zijn in internationaal perspectief nog altijd hoog. In Europa is de totale private schuldenlast ten opzichte van het bruto binnenlands product alleen in Denemarken en Zwitserland hoger dan in Nederland.

Onder water

Het aantal woningen dat ‘onder water’ staat was eind 2019 iets minder dan 4 procent. Dat is aanzienlijk minder dan in 2013, toen betrof dit ruim een derde van de woningen. Hoewel de prijsontwikkeling op de woningmarkt hier een belangrijke factor in is, hebben ook de fiscale aflossingseis en de verlaging van de maximale LTV een belangrijke bijdrage geleverd.

Rol hypotheekadviseurs

Niet voor alle consumenten is (zo goed als) maximaal lenen de meest passende keuze. Een consument die ervoor kiest om het maximale hypotheekbedrag te lenen zal waarschijnlijk moeten besparen op andere uitgaven. Bovendien hanteert het Nibud bij het vaststellen van de leennormen een aantal vaste uitgangspunten, zoals dat de consument geen kinderen heeft, uitgaven doet die lager dan gemiddeld zijn voor zijn inkomensgroep en in een woning woont met energielabel C. Bij een maximale lening blijft weinig ruimte over om bijvoorbeeld te sparen of op een andere wijze vermogen op te bouwen. Daarnaast is weinig ruimte voor het opvangen van een lager inkomen (bijvoorbeeld doordat betrokkene minder gaat werken). Ik vind het belangrijk dat consumenten die voor een hoge hypotheek ten opzichte van het inkomen kiezen, zich hier van bewust zijn. Ik zie een belangrijke verantwoordelijkheid voor hypotheekadviseurs om de consument te wijzen op de betaalbaarheidsrisico’s bij een hoge Loan-to-Income (LTI) en samen met de consument te verkennen of deze maandlasten passend zijn.

Bron: Rijksoverheid