De Vereniging van Financieringsondernemingen in Nederland (VFN) en de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) werken aan een aangepaste methodiek om de financiële situatie van de klant nog beter vast te stellen bij het verstrekken van consumptief krediet. Deze nieuwe methodiek zal worden verwerkt in de gedragscodes van VFN en NVB die per 1 april 2021 in werking treden. De aanpassing is tot stand gekomen met hulp van het Nibud en in goed overleg met de Autoriteit Financiële Markten (AFM).

Onderzoek wees op tekortkomingen in markt

De AFM deed eerder onderzoek naar verantwoorde kredietverstrekking. Wij constateerden toen verschillende tekortkomingen binnen de markt. De AFM riep de NVB en VFN daarom op hun leennormen te evalueren en verbeteren.

Overkreditering

Met hun leennormen geven de NVB en VFN invulling aan de wettelijke verplichtingen ten aanzien van verantwoorde kredietverstrekking. Mensen die geld willen lenen, moeten na het betalen van rente en aflossing voldoende overhouden voor de kosten van hun levensonderhoud en vaste lasten. Te veel lenen aan consumenten (of: overkreditering) is dan ook verboden.

Open norm

De wettelijke verplichting is een open norm. Dat betekent dat kredietverstrekkers daar zelf invulling aan moeten geven. Kredietverstrekkers die zijn aangesloten bij de NVB en VFN gebruiken de leennormen van die organisaties. De AFM beschouwt deze leennormen als een minimale invulling van de open norm. Kredietverstrekkers die niet gebonden zijn aan deze leennormen kunnen zelf voor passende invulling zorgen, zolang deze minimaal dezelfde bescherming biedt aan klanten.

Lastenoverzicht

De nieuwe methodiek zorgt ervoor dat  inkomsten en lasten nog preciezer in kaart worden gebracht waardoor het risico van overkreditering verder wordt verkleind. Zo worden bijvoorbeeld ook de daadwerkelijke kosten van kinderopvang en de auto meegenomen en wordt onderscheid gemaakt tussen huurders en bezitters van een eigen woning. Afhankelijk van de situatie in het huishouden van de individuele consument zullen mensen minder kunnen lenen.

Tijdelijke overgangsmaatregel

Om het risico op overkreditering al eerder te verkleinen nemen kredietverstrekkers een overgangsmaatregel. Van 1 januari 2021 tot 1 april 2021 geldt daarom een opslag.

Bron: AFM/ VFN / NVB