Kamervragen over lood in drinkwater

In navolging van de gemeente Amsterdam, zullen eigenaren en bewoners van panden van voor 1960 actief worden geïnformeerd over de mogelijkheid van aanwezigheid van loden leidingen, over de risico’s daarvan en over het bijbehorende handelingsperspectief. De GGD’en zouden hierbij worden betrokken. BZK is voornemens de overige gemeenten, voor zover zij hier nog niet toe over zijn gegaan, te vragen de eigenaren en bewoners van panden van voor 1960 in hun gemeente actief te benaderen met informatie over de mogelijke aanwezigheid van loden leidingen.

Verhuurders

Op grond van het huurrecht moet een verhuurder zorgen dat de huurder in een veilige woning woont, met gezond en veilig drinkwater. Tevens moet de verhuurder op grond van het huurrecht gebreken herstellen.
Idealiter heeft een verhuurder uit eigen beweging loden leidingen vervangen, bijvoorbeeld bij renovatie of mutatie. Zou de verhuurder niet weten of het pand nog loden leidingen bevat, dan verdient het de voorkeur dat hij hiernaar zelf onderzoek doet, en zo nodig alsnog de leidingen vervangt. Ook een huurder kan ontdekken dat er loden leidingen aanwezig zijn. Bijvoorbeeld doordat deze zichtbaar zijn bij de watermeter of in de kruipruimte, of door het doen van een watermeting. In dat geval dient de huurder dit gebrek zo spoedig mogelijk aan de verhuurder te melden zodat deze het kan verhelpen.
Indien de verhuurder weigert de leidingen te vervangen kan de huurder zijn zaak voorleggen aan de Huurcommissie of zo nodig de rechter, en daarbij indien nodig gebruik maken van de hulp en expertise van gemeentelijke huurteams.

Koopwoningen

Wat betreft koopwoningen lijkt de huidige systematiek van aankoopkeuringen en modelcontracten voldoende te waarborgen dat kopers op de hoogte zijn van de aanwezigheid van loden leidingen in hun (toekomstige) woning. Een extra wettelijke verplichting lijkt in dat kader dan ook onnodig.

Bouwtechnische keuring

Een verkoper moet melding maken van eigenschappen van het pand die hij kent (of behoort te kennen) en die niet bekend zijn bij de koper, als de verkoper weet (of behoort te weten) dat die eigenschap voor de koper van belang is. De koper heeft tenslotte zelf ook nog een onderzoekplicht. Bij de aankoop van oudere woningen wordt hierbij in de praktijk vaak gebruik gemaakt van een bouwtechnische keuring. Bij woningen die voor 1960 gebouwd zijn zal een bouwkundige die de keuring uitvoert voor het onderwerp lood speciale aandacht hebben.

Voortschrijdend inzicht

De nieuwe wetenschappelijke inzichten betreffen het inzicht dat lood schadelijker is voor baby’s en kinderen, maar ook voor volwassenen dan eerder gedacht, zoals de Gezondheidsraad ook aangeeft. En daarnaast het inzicht dat de loodwaarde in leidingwater na het tappen sneller weer oploopt dan eerder geacht. Vandaar dat de Gezondheidsraad onder meer adviseert de norm voor lood in drinkwater te verlagen van 10 naar 5 microgram per liter. Sinds 2019 zijn op het punt van de normstelling voor lood in drinkwater geen nieuwe wetenschappelijke inzichten ter kennis van de regering gebracht.

VvE

In het splitsingsreglement van de VvE staat of de drinkwaterleiding onder de verantwoordelijkheid valt van de VvE, of van de individuele eigenaar en of de kosten voor rekening van de VvE of voor rekening van de individuele eigenaar komen. De inhoud van het splitsingsreglement, waaronder de verantwoordelijkheidsverdeling en kostenverdeling, kan per VvE verschillen.
Wanneer de drinkwaterleiding onder verantwoordelijkheid valt van de individuele appartementseigenaar kan hij de loden leiding op eigen kosten zelf vervangen. Dit kan anders zijn indien de loden drinkwaterleiding niet kan worden verwijderd zonder schade van betekenis toe te brengen aan de betreffende vloer of wand waarin de drinkwaterleiding zich bevindt. In dat geval ligt de verantwoordelijkheid voor de drinkwaterleiding bij de VvE en zijn de kosten voor rekening van de VvE.
Individuele eigenaars, waaronder verhuurders, kunnen niet zelf besluiten de loden drinkwaterleiding te vervangen wanneer dit de verantwoordelijkheid is van de VvE.
Wanneer de loden drinkwaterleiding onder verantwoordelijkheid valt van de VvE, is voor het vervangen van de loden drinkwaterleiding een meerderheid van stemmen nodig in de vergadering van eigenaars. De kosten voor verwijdering of vervanging van de loden drinkwaterleiding kunnen voor de vergadering van eigenaars een reden zijn om te besluiten dat de loden drinkwaterleiding niet wordt vervangen.
Een individuele eigenaar die het niet eens is met een besluit van de VvE kan de rechter verzoeken om het genomen besluit te vernietigen en daarvoor in de plaats een vervangende goedkeuring te verlenen, waardoor het besluit van de vergadering van eigenaars wordt vernietigd en door een nieuw besluit met vervangende toestemming voor het verwijderen van de loden drinkwaterleiding wordt vervangen. Een vervangende toestemming wordt door de rechter verleend als de VvE zonder redelijke grond weigert tot verwijdering of vervanging van de loden drinkwaterleiding.

Bron: Rijksoverheid