Hoe bepaalt Kifid (de hoogte van) een schadevergoeding?

De situatie

U heeft een klacht ingediend over een financiële dienst of een financieel product bij de Geschillencommissie van Kifid of u overweegt dat te gaan doen. Onderdeel van uw klacht is dat u schade heeft geleden die u vergoed wilt krijgen. U wilt weten welke regels gelden voor het vaststellen van het bedrag van de schadevergoeding en wat u kunt doen om de hoogte van de geleden schade zo goed mogelijk te onderbouwen.

De algemene regel

Een schadevergoeding wordt alleen toegekend als de financiële dienstverlener aansprakelijk is. De dienstverlener moet, om aansprakelijk te zijn, in strijd hebben gehandeld met een verplichting (op grond van bijvoorbeeld de wet of de verzekeringsvoorwaarden) en uw schade moet daarvan een gevolg zijn. Om de schade te berekenen wordt de daadwerkelijke financiële situatie waarin nadeel is ontstaan, vergeleken met de financiële situatie waarin de fout niet zou zijn gemaakt. Ook speelt mee of de schade is ontstaan door omstandigheden waarvoor u zelf verantwoordelijk bent.

Uitleg

De Geschillencommissie buigt zich pas over (de hoogte van) een schadevergoeding, wanneer vaststaat dat de financiële dienstverlener in strijd met een verplichting heeft gehandeld. Er is bijvoorbeeld niet gehandeld conform de wet of de afgesproken voorwaarden. Kortom: de consument kan de financieel dienstverlener iets verwijten.

Causaal verband

Naast die aansprakelijkheid is een oorzakelijk verband noodzakelijk: uw schade moet het gevolg zijn van de fout van de dienstverlener. Dat verband moet voldoende direct en nauw zijn. Voor een oorzakelijk verband is ook nodig dat u de schade niet had geleden als de fout niet was gemaakt. Met andere woorden: het moet aannemelijk zijn dat u onder andere omstandigheden geen schade had geleden.

Komt uw schade voor vergoeding in aanmerking, dan volgt een schadeberekening. Het uitgangspunt daarbij is dat u zoveel mogelijk in de toestand wordt gebracht waarin u zou hebben verkeerd als de financiële dienstverlener naar behoren had gehandeld. Anders gezegd: hoe had u ervoor gestaan als de fout niet was gemaakt?

Het komt voor dat een deel van de schade voor uw rekening blijft. Bijvoorbeeld omdat er een omstandigheid speelt waarvoor u zelf verantwoordelijk bent. Dit wordt ook wel ‘schadeverdeling’ genoemd. De Geschillencommissie beoordeelt welk percentage van de schade voor rekening van de financiële dienstverlener en welk percentage voor uw rekening komt.

Afhankelijk van uw zaak kunnen verschillende schadeposten in beeld zijn. Het kan zijn dat u de advieskosten terugvordert van de financieel dienstverlener. Er kan sprake zijn van gevolgschade: u bent dekking misgelopen na een onjuist of onvolledig verzekeringsadvies of u bent koerswinst misgelopen na een administratieve fout van de bank. Of u heeft kosten moeten maken die u anders niet gemaakt zou hebben. De Geschillencommissie zal per schadepost beoordelen of de schade het directe gevolg is van de fout van de dienstverlener.

Wettelijke rente

Schade kan ook bestaan uit wettelijke rente. Daarmee wordt de schade bedoeld die u lijdt doordat u op uw schadevergoeding heeft moeten wachten. De Geschillencommissie zal bepalen vanaf welke datum de wettelijke rente berekend moet worden. Als u vindt dat u recht hebt op wettelijke rente, kunt u dit invullen in het klachtformulier.

Een bijzondere schadepost is smartengeld, ook wel ‘immateriële schade’. De criteria hiervoor zijn heel specifiek en staan in artikel 6:106 van het Burgerlijk Wetboek. Kort gezegd: (a) de aansprakelijke persoon heeft het nadeel opzettelijk toegebracht, (b) de benadeelde heeft lichamelijk letsel, is in zijn eer of goede naam geschaad of op andere wijze in zijn persoon aangetast of (c) de nagedachtenis van een overledene is aangetast.

Smartengeld wordt niet vaak toegekend in Kifid-procedures. Maar het komt een enkele keer voor.

Mogelijk heeft u juridische kosten voor incasso of rechtsbijstand gemaakt voor en tijdens de procedure bij Kifid. U kunt een vergoeding krijgen voor deze kosten. Hiervoor gelden specifieke regelingen die u hier kunt nalezen: de vergoedingsregeling buitengerechtelijke incassokosten en  het liquidatietarief zoals de Commissie van Beroep dit gebruikt.

Uren

Het voeren van een procedure kost tijd. Soms verlangen consumenten voor die bestede uren een vergoeding. In het algemeen kent de Geschillencommissie voor bestede tijd echter geen vergoeding toe. Het uitgangspunt is steeds dat de schadevergoeding de financiële schade moet compenseren. In het algemeen hebben de aan de klacht bestede uren uw vermogenspositie niet feitelijk beïnvloed. Dit kan overigens anders zijn wanneer u aantoonbaar inkomsten bent misgelopen.

De Geschillencommissie gaat bij het vaststellen van de schade af op de gegevens die u en de tegenpartij aanleveren. Bent u het samen eens over de relevante bedragen, dan gaat de Geschillencommissie ervan uit dat de bedragen kloppen. Maar bent u het niet eens, dan moet eerst beoordeeld worden welke partij gelijk heeft. Zo nodig zal de Geschillencommissie aanvullende vragen stellen en aanvullende documenten opvragen.

De Geschillencommissie mag de schade schatten als het bedrag daarvan niet precies kan worden vastgesteld. Levert slechts één partij gegevens over de geleden schade aan en betwist de andere partij dat bedrag niet, dan gaat de Geschillencommissie van dat bedrag uit.

De Geschillencommissie kan (aanvullende) vragen stellen over de schadeberekening. Het is zinvol om die voldoende concreet en specifiek te beantwoorden. Als een partij vragen niet of onvoldoende beantwoordt, kan dit betekenen dat de Geschillencommissie alleen op de gegevens van de andere partij afgaat of de schade gaat schatten.

Tips

Het helpt wanneer u in het klachtformulier vermeldt:

• Het bedrag van de gewenste schadevergoeding.
• De onderbouwing van de schadepost(en). Documenten die de opbouw van het/de bedrag(en) ondersteunen, kunt u het beste direct meesturen met het klachtformulier.
• Het verband tussen uw schade en het handelen of nalaten van de financiële dienstverlener.

Vier voorbeelden (zie onder bij downloads)

• Hypotheekadviseur schiet tekort
• Consument en verzekeringsadviseur dragen schade samen
• Emotionele en materiële schade door doorlopend krediet
• Onjuiste uitvoering opdracht leidt tot koersverlies

De onderstaande voorbeelden zijn ook te downloaden via de volgende link: https://www.kifid.nl/kifid-kennis/hoe-bepaalt-kifid-de-hoogte-van-een-schadevergoeding/

Bron: Kifid