Januari 2022 recordaantal verhogingen hypotheekrente

Wat opvalt is dat de nummer twee op dit lijstje, april 2020, de eerste volle maand was na het ingaan van de eerste lockdown. In die eerste weken zat de schrik er goed in bij geldverstrekkers en dat blijkt niet alleen uit het hoge aantal verhogingen, maar ook uit de gemiddelde verhoging per aanbieder over de hele maand met 0,16%-punt. Deze gemiddelde verhoging ligt in de huidige maand, hopelijk de laatste maand met een lockdown, een stuk lager (0,09%-punt). Hoewel de 10- en 20-jaars rentes wel weer vergelijkbaar zijn, bevindt het totaalgemiddelde* van de hypotheekrente (momenteel 1,56%) zich nog onder het niveau van maart 2020 (1,62%). Het laagterecord stamt overigens uit september vorig jaar (1,42%).

Trend: vaker maar beperkter wijzigen
Maar liefst 20 aanbieders hebben de afgelopen drie weken elke week hun tarieven verhoogd. Lloyds bank (voor het laatst in november vorig jaar) is de enige grotere financier die dit jaar de rente nog niet een of meerdere keren heeft aangepast. Zelfs grootbanken als Rabobank en ING staan al op drie keer in 2022. Het past in de trend van de laatste jaren, in gang gezet door de verdrievoudiging van het aantal actieve hypotheekaanbieders, waarbij geldverstrekkers (met name regiepartijen) steeds vaker hun tarieven wijzigen. De rentewijzigingen zelf worden per keer echter beperkter: aanpassingen met 0,01%-punt tot 0,05%-punt worden steeds meer de norm. Het vaststellen van de hypotheekrente verwordt zo tot een schaakspel, waarbij de concurrentie continu in de gaten wordt gehouden. Maar zeker op de lange renteperioden - gemiddeld wordt de rente bij nieuwe hypotheken op dit moment voor bijna 20 jaar vastgezet - gaat ook een kleine aanpassing voor aanbieders om veel geld.

Betere tijden in aantocht voor banken
In het tijdperk van de lage rentes en lange renteperioden hebben banken het lastig. Spaargeld levert niets op en kost banken zelfs geld. Hypotheken, met hun langer geworden renteperioden, sluiten niet aan bij de manier waarop banken funden, veelal met kort geld. De regiepartijen die vanaf 2014 op de markt kwamen konden daar, met hun gelden afkomstig van (buitenlandse) verzekeraars en pensioenfondsen, veel beter mee uit de voeten. Veel traditionele hypotheekaanbieders (Rabobank, ABN Amro, NIBC maar ook NN) hebben daarom in reactie daarop de laatste jaren succesvol gekozen voor het zelf in de markt zetten van een eigen regiepartij.

Woensdag maakte de Amerikaanse Fed bekend dat ze verwacht vanaf maart te stoppen met het opkopen van leningen en obligaties. En lijkt de Fed aan te sturen op een renteverhoging in maart. Ook binnen de ECB gaan stemmen op om het stimuleringsprogramma verder af te bouwen. Dit markeert de start van een nieuwe periode waarin de omstandigheden voor banken op de hypotheekmarkt gunstiger zullen worden.