Kamerbrief over onderzoek en plan van aanpak fiscale regelingen

In 2021 bedragen de kosten van fiscale regelingen 129 miljard euro, ofwel 40% van de totale belasting- en premieopbrengsten. Meer dan de helft van de budgettaire derving wordt verklaard door de algemene heffingskorting, arbeidskorting en de fiscale behandeling van het pensioen. Deze drie regelingen maken de budgettaire impact van fiscale regelingen in Nederland ook uitzonderlijk hoog in internationaal vergelijkend perspectief. Als hiervoor wordt gecorrigeerd ligt de budgettaire derving van Nederland dicht bij het EU- en OESO-gemiddelde.

Hypotheekrenteaftrek

Het budgettair belang van sommige regelingen is fors toegenomen. Dat geldt bijvoorbeeld voor de arbeidskorting, de mkb-winstvrijstelling, het verlaagde tarief in de overdrachtsbelasting, de innovatiebox en de stimulering van zuinig en elektrisch rijden. De stijging van het totaal wordt gedempt doordat omvangrijke fiscale regelingen als de hypotheekrenteaftrek en de algemene heffingskorting (als percentage bbp) in omvang af zijn genomen.

Rommelzolder

Als wordt gekeken naar de ontwikkeling van het aantal regelingen dan kan worden geconcludeerd dat het opruimen van de ‘fiscale rommelzolder’ zoals uitgesproken door de vorige staatssecretarissen Vijlbrief en Wiebes vooralsnog niet is gebeurd. Sinds 2003 zijn er immers ongeveer evenveel fiscale regelingen bijgekomen als afgeschaft. Over de gehele periode 2001-2021 zien we weliswaar per saldo een afname in het aantal regelingen, maar dat komt volledig door grootschalige hervormingspakketten in 2001 (herziening inkomstenbelasting) en 2003 (Strategisch Akkoord). Nederland lijkt qua aantal regelingen niet veel af te wijken van EU- en OESO-gemiddelde.

Tijdpad

Het is de bedoeling om deze kabinetsperiode nog vervolgstappen te zetten met de aanpak van fiscale regelingen, het kabinet komt voor de zomer van 2023 met voorstellen. Deze voorstellen zijn in aanvulling op de in het wetsvoorstel Belastingplan 2023 op genomen vereenvoudigingen. In het Belastingplan 2023 wordt voorgesteld om de volgende vijf regelingen af te schaffen: de inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK), de middelingsregeling, de fiscale oudedagsreserve (FOR) en de gebruikelijk-loonregeling voor start-ups.

Bron: Rijksoverheid