Besluit met regels omtrent de vergelijkingskaart

Het Ministerie van Financiën heeft op basis van gedragsinzichten en in overleg met stakeholders een nieuw concept van het dienstverleningsdocument ontwikkeld: de ‘vergelijkingskaart financiëledienstverleners’. De effectiviteit van de nieuwe vergelijkingskaart is door CentERdata vergeleken met de effectiviteit van het huidige dienstverleningsdocument middels een experiment. Hoewel uit het onderzoek ook weer blijkt dat informatieverstrekking geen panacee is, is de nieuwe vergelijkingskaart een duidelijke verbetering. Het document is bedoeld om consumenten of cliënten in staat te stellen een goed geïnformeerde keuze te maken met betrekking tot de dienstverlening door de financiëledienstverlener. Het doel van het document is dan ook niet gewijzigd.

Advies op onafhankelijke basis

Naast de vervanging van het dienstverleningsdocument door de vergelijkingskaart, bevat de wijziging van artikel 86f BGfo de introductie van advies op onafhankelijke basis. Met de introductie van advies op onafhankelijke basis komt de eerdere verplichting om te informeren of een advies geschiedt op grond van een objectieve analyse te vervallen. Het eerste criterium voor advies op onafhankelijke basis is een open norm die stelt dat de financiëledienstverlener een toereikend aantal op de markt verkrijgbare financiële producten beoordeelt die voldoende divers zijn wat type en aanbieder betreft, zodat een voor de consument of cliënt geschikt product kan worden geadviseerd.

Nrgfo

Daarom wordt bijlage 7 Nrgfo herzien, met vereenvoudiging als doel. In plaats van te werken met variabele grenswaarden, wordt in deze nieuwe methodiek vastgesteld of er sprake is advies op onafhankelijke basis op basis van een combinatie van twee vaste grenswaarden. Deze twee vaste grenswaarden per productsoort zijn vastgesteld op basis van aantallen producttypes en aanbiedersaantallen. Door twee vaste grenswaarden op basis van aantallen producttypes en aanbiedersaantallen vast te stellen, volgt automatisch welk minimumaantal producten per productsoort kwalificeert als een toereikend aantal op de markt verkrijgbare financiële producten die voldoende divers zijn wat type en aanbieder betreft. Een combinatie van twee vaste grenswaarden wil hier zeggen, dat aan beide grenswaarden moet worden voldaan. Indien de financiëledienstverlener in meerdere productsoorten, bijvoorbeeld uitvaartzekeringen en overlijdensrisicoverzekeringen, actief is, moet voor elke productsoort worden voldaan aan het criterium. Alleen zo kan worden geborgd dat de financiëledienstverlener per productsoort voldoende producten kan vergelijken.

Twee vaste grenswaarden

Aangezien de wetgever heeft bepaald dat er geen sprake dient te zijn van een marktbrede vergelijking, rest de vraag welke grenswaarden recht doen aan het criterium zoals vermeld in artikel 86f, vierde lid, onder a BGfo, om te kunnen kwalificeren als advies op onafhankelijke basis. Voor het vaststellen van twee vaste grenswaarden op basis van aantallen producttypes en aanbiedersaantallen heeft de Autoriteit Financiële Markten gekeken naar aantallen aanbieders per globale productsoorten en producttypes in de markt. Vervolgens heeft de Autoriteit Financiële Markten ervoor gekozen om deze grenswaarden pragmatisch vast te stellen, zodat enerzijds de grenswaarden niet zodanig laag is dat deze geen onderscheidende waarde heeft voor de bepaling van onafhankelijkheid en anderzijds dat deze niet zodanig hoog is dat dit geen/geringe toegevoegde waarde levert aan de kwaliteit het advies, terwijl het wel nalevingskosten met zich meebrengt. Voor de verschillende adviesvragen, is het richtpunt om circa 60% van het totaal aantal actieve aanbieders met relevant productaanbod in beschouwing te nemen met een maximum van 20.

Voorbeeld, hypotheekadviseur

Bijvoorbeeld voor een onafhankelijke vergelijking van hypotheken moeten minimaal 20 aanbieders worden vergeleken waaronder vier productentypen. Dus een vergelijking van minimaal 20 hypotheken van 20 aanbieders, waaronder minimaal 1 annuitaire,1 lineaire, 1 aflossingsvrije en 1 andersoortige hypotheek.
Ter verduidelijking van wat wordt verstaan onder advies op onafhankelijke basis, geeft de Autoriteit Financiële Markten de volgende toelichting. Artikel 86f, tweede lid, onderdeel a, BGfo heeft betrekking op het kunnen geven van advies op onafhankelijke basis door een financiëledienstverlener.
Het gaat dus over advies en niet over bemiddelen.
Daarnaast betreft het een norm die ziet op precontractuele informatieverstrekking in de vorm van een generiek informatiedocument. Dit betekent dat de vergelijkingskaart actuele informatie geeft over of de financiëledienstverlener advies op onafhankelijke basis kan geven op grond van de gestelde voorwaarden in het BGfo en de Nrgfo. Deze normen zijn geen adviesregels, die zien op de uitvoering van het individueel klantadvies. Als het bijvoorbeeld niet passend is om op individueel klantniveau een aflossingsvrije hypotheek te adviseren, dan heeft dit geen invloed op artikel 86f, tweede lid, onderdeel a, BGfo.

Of een financiëledienstverlener in staat is om een aflossingsvrijhypotheek wel of niet te kunnen adviseren is wel van invloed op de uitwerking van artikel 86f, tweede lid, onderdeel a, BGfo. Dit heeft immers invloed op de invulling of het financiële producten omvat die voldoende divers zijn wat type en aanbieder betreft.

Een ander voorbeeld is als een financiëledienstverlener geen diensten verricht voor een uitvaartverzekering. In dat geval moet een financiëledienstverlener hier transparant over zijn in de vergelijkingskaart ‘Risico’s afdekken’, maar dit heeft vervolgens geen gevolgen om te voldoen aan de voorwaarden voor onafhankelijk advies. Dit is immers niet relevant, omdat een financiëledienstverlener die in zijn geheel geen diensten verleent inzake deze productsoort, hier ook geen vraagstuk speelt met betrekking tot het geven van wel of geen advies op onafhankelijke basis.

Het zal per productsoort verschillen welke actuele informatie er nodig is om een product te kunnen beoordelen. Het is aan de financiëledienstverlener om hieraan zorgvuldig invulling te geven.

Bron: Rijksoverheid