Kamervragen over de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen

3. Wat zijn hiervan de gevolgen voor het bouwen van sociale en middensegment koopwoningen?
Antwoord:
De Wkb leidt niet tot negatieve financiële effecten op het sociaal en middensegment koopwoning.
Sociale en middensegment koopwoningen worden vrijwel altijd seriematig gebouwd. De kosten voor kwaliteitsborging bij seriematige woningbouw in tabel 1 [zie Kamerbrief onder bij downloads] laten zien dat de kosten voor kwaliteitsborging per woning relatief beperkt zijn en sterk afnemen met de omvang van een bouwproject.

5. De eerste vraag betreft de verantwoordelijkheid. Een kleine afwijking (buiten de grenswaarden in het Besluit bouwwerken leefomgeving) zorgt er al voor dat er geen verklaring door de kwaliteitsborger afgegeven kan worden. Bouwend Nederland geeft hiervoor op zijn website weergave van. “Wij gaan van 50 tinten grijs naar zwartwit”. Als voorbeeld geven zij dat een traphekje volgens het Bouwbesluit 100 centimeter hoog moet zijn. Dit was echter 98 centimeter. In de oude situatie had het bevoegd gezag (een bouwinspecteur) hier niet moeilijk overgedaan, de 2 cm zorgt namelijk niet voor levensgevaarlijke situaties. Mag een private kwaliteitsborger ook zo een beslissing nemen en daarmee bepalen welke afwijkingen van de bouweisen zijn toegestaan, en welke niet, en daarmee op de stoel van het bevoegd gezag gaan zitten? Per bouwwerk kan dit om vele grote en kleine beslissingen gaan.

...

In de bouwregelgeving voldoet een aspect wel of niet aan de vereisten, hierin is geen sprake van een grijs gebied. Ik hecht aan het principe dat bouwtechnische eisen worden nageleefd. De kwaliteitsborger controleert of er wordt voldaan aan de bouwtechnische vereisten uit het BBL. Het traphekje in uw voorbeeld van 98cm voldoet straks, maar ook in de huidige situatie, niet aan de bouwtechnische voorschriften. De kwaliteitsborger kan niet besluiten om afwijkingen van het BBL toe te staan, er is dan sprake van een strijdigheid. De kwaliteitsborger zal aangeven dat deze strijdigheid moet worden hersteld om uiteindelijk een verklaring te kunnen afgeven. Dit kan gebeuren door het op hogen van het traphekje van 98 cm of door het te vervangen door een exemplaar dat voldoet aan de voorschriften. Na herstel, zodat het voldoet aan de eis in het BBL, kan de kwaliteitsborger alsnog een verklaring afgeven.

11. Ook voor de consument kan dit grote onzekerheid veroorzaken. Wat betekent dit voor hen? Geen verklaring, maar wel gedogen. Kan de consument er op rekenen dat het bevoegd gezag een (gedoog of handhavings-)besluit neemt en schriftelijk kenbaar maakt? Is dat een voor bezwaar en beroep vatbaar besluit? En is je huis nog wel te verzekeren en ook verkoopbaar zonder verklaring?
Antwoord:
Zoals hiervoor aangegeven is het aan het bevoegd gezag om op basis van de specifieke strijdigheid om al dan niet handhavend op te treden. Het bevoegd gezag weegt daarbij alle belangen mee. Het handhavingsbesluit maakt een gemeente schriftelijk kenbaar.
Als een gemeente afziet van handhaving (gedogen) dan moet dit schriftelijk kenbaar gemaakt worden aan degene die om handhaving heeft verzocht. Een handhavingsbesluit is vatbaar voor bezwaar en beroep. Met een dergelijk besluit heeft een eigenaar de rechtszekerheid dat op een later moment niet alsnog handhaving volgt. Tevens kan dit besluit een opdrachtgever helpen bij een eventuele privaatrechtelijke stappen richting een aannemer.
Wat betreft uw laatste vraag in dit blokje, leert navraag bij onder meer verzekeraars dat het ontbreken van een verklaring geen belemmering is voor zover sprake is van een beperkte strijdigheid. Bij meer ernstige zaken zal dit mogelijk wel het geval zijn maar in die gevallen zal een opdrachtgever al eerder hiervan op de hoogte zijn gesteld en zal er zeker ook sprake moeten zijn van handhavend optreden door het bevoegd gezag.

13. De eerste vraag is dan of de woning wel bewoond mag worden, want de letterlijke wettekst staat dit pas toe twee weken nadat het dossier bij de gemeente is ingeleverd?
Antwoord:
Volgens de letter van de wet is bewoning in de eerste twee weken na gereedmelding niet toegestaan. Maar de gemeente kan besluiten hiertegen niet te handhaven als het wel gebeurt.
De wet staat ingebruikname toe twee weken nadat de volledige gereedmelding is gedaan bij het bevoegd gezag. Het bevoegd gezag kan handhavend optreden indien het bouwwerk eerder in gebruik wordt genomen. Het bevoegd gezag mag er echter in beginsel op vertrouwen dat de bouwactiviteit bij gereedmelding zal voldoen aan de bouwtechnische regels als de kwaliteitsborger aan de hand van een toegelaten instrument voor kwaliteitsborging werkt. Zolang het bevoegd gezag geen melding van strijdigheid ontvangt mag het, op basis van het bewijsvermoeden dat bouwwerken onder het stelsel voldoen, ervanuit gaan dat het bouwwerk voldoet aan de bouwtechnische voorschriften. Op basis van de uitzondering voor zicht op legalisatie in de beginselplicht tot handhaving kan het bevoegd gezag afzien van handhaving bij ingebruikname.

...

Bron: Rijksoverheid