De bepaling waar het in deze zaak om gaat – de meeneemregeling – is neergelegd in artikel 27 van de algemene voorwaarden. De volledige tekst van dit artikel is opgenomen in de bijlage bij deze uitspraak. Hieronder wordt de betreffende bepaling verkort weergegeven, waarbij de commissie de voor deze zaak relevante elementen heeft onderstreept:
“1. Als u de woning (het onderpand waarop u recht van hypotheek aan geldverstrekker heeft verleend) verkoopt en de daarvoor lopende geldlening terugbetaalt, geldt het volgende: 1a. Koopt u een andere woning in Nederland die u als hoofdverblijf gaat gebruiken? Dan mag u de rentevoorwaarden die met u zijn afgesproken meenemen (…) op voorwaarde dat de hypotheeksoort niet wijzigt.”

Deze bepaling bevat een aantal elementen/voorwaarden die door partijen verschillend worden uitgelegd. De commissie zal deze elementen achtereenvolgens bespreken.
Is voldaan aan de voorwaarde “koopt u een andere woning”?

Uitleg geldverstrekker

Volgens geldverstrekker kan de voorwaarde “koopt u een andere woning” maar op één manier worden uitgelegd. Geldverstrekker stelt dat er in artikel 27 een opeenvolging is bedoeld: de klanten dienen eerst hun bestaande woning te verkopen. Vervolgens dienen de klanten een andere woning te kopen welke zij als hoofdverblijf gaan gebruiken. De geldverstrekker voert twee argumenten aan voor deze lezing. Ten eerste benadrukt geldverstrekker dat de voorwaarde in de tegenwoordige tijd staat. Er staat namelijk “koopt u een andere woning” en niet “heeft u een andere woning gekocht of alreeds in uw bezit”. Ten tweede blijkt de opeenvolging volgens geldverstrekker ook uit de nummering van artikel 27 van de algemene voorwaarden (namelijk 1, 1a en 1b).

Uitleg Commissie

De commissie overweegt als volgt. In artikel 27 van de algemene voorwaarden staat niet duidelijk of de verkoop van de oude woning en de koop van de nieuwe woning in een bepaalde volgorde moeten plaatsvinden. De argumenten van geldverstrekker overtuigen niet. “Koopt” staat weliswaar in de tegenwoordige tijd, maar “verkoopt” staat dat ook. Uit de werkwoordstijden valt dus niet goed af te leiden dat de verkoop van de oude woning eerst zou moeten plaatsvinden. Bovendien staat er geen tijdsaanduiding in de voorwaarden (bijvoorbeeld: “koopt u daarna een andere woning”). Ook het feit dat de verkoop en koop in de nummering van artikel 27 in een bepaalde volgorde genoemd worden – eerst “verkoopt” (bij punt 1) en daarna “koopt” (bij punt 1a) – betekent niet zonder meer dat de verkoop en koop ook daadwerkelijk in die volgorde moeten plaatsvinden.

Contra proferentem-regel

Het kan best zijn dat geldverstrekker bedoeld heeft om de meeneemregeling alleen van toepassing te laten zijn in situaties waarin eerst de oude woning verkocht wordt en daarna pas een nieuwe woning gekocht wordt, maar dat blijkt niet duidelijk uit artikel 27 van de algemene voorwaarden. Op grond van de contra proferentem-regel komt deze onduidelijkheid voor rekening van geldverstrekker. Dit betekent dat de voor de consumenten meest gunstige uitleg prevaleert.

Meeneemregeling ongeacht volgorde aan-/ verkoop

Met andere woorden: artikel 27 van de algemene voorwaarden moet aldus worden uitgelegd dat de meeneemregeling ook van toepassing is op de situatie waarbij eerst woning 2 wordt gekocht en pas later woning 1 wordt verkocht.

Voor de aankoop van een woning?

In haar aanvullende reactie stelt geldverstrekker dat de meeneemregeling alleen van toepassing is als de nieuwe geldlening dient voor de aankoop van een nieuwe woning – en niet enkel voor de renovatie van een woning die al in eigendom is.

De commissie gaat hier niet in mee. In de eerste plaats noemt artikel 27 van de algemene voorwaarden geen bestedingsdoel en maakt het (dus) ook geen onderscheid tussen een geldlening die bestemd is voor de aankoop van een woning en een geld-lening die (ook) bestemd is voor de verbouwing. De voorwaarde die geldverstrekker lijkt te stellen – dat de meeneemregeling alleen van toepassing is als de nieuwe geldlening bestemd is voor de aankoop van een woning – is dan ook niet terug te voeren op de tekst van artikel 27 van de algemene voorwaarden. In de tweede plaats past het ook niet bij de gedachte van de meeneemregeling. Kenmerkend voor de meeneemregeling is immers dat het onderpand gewisseld wordt, terwijl de geldlening (zoveel mogelijk) ongewijzigd in stand blijft. De bestemming van de geldlening – voor de aankoop van een woning en/of voor de verbouwing ervan – maakt daarbij niet uit.

Kortom: het feit dat de geldlening die de consumenten in 2022 aangevraagd hadden, niet bestemd was voor de aankoop van een nieuwe woning (maar enkel voor de verbouwing), staat niet in de weg aan de toepassing van de meeneemregeling.

Beslissing

De slotsom is dat de meeneemregeling van toepassing was op de situatie van de consumenten in 2022. Geldverstrekker heeft het beroep van de consumenten op de meeneemregeling dan ook ten onrechte afgewezen. Geldverstrekker moet deze fout herstellen. Dit betekent dat geldverstrekker de consumenten in de situatie moet brengen waarin zij zouden verkeren als geldverstrekker in 2022 het verzoek van de consumenten om de meeneemregeling toe te passen, wél had gehonoreerd.

Lees hier de volledige uitspraak.

Bron: Kifid