Vraag 94
Met hoeveel is de belasting op vermogen (particulier en zakelijk) de afgelopen tien jaar gestegen en met hoe veel stijgt het in 2024? Kunt u een overzicht verstrekken van alle genomen maatregelen die vermogen zwaarder belasten en de budgettaire effecten (per jaar en totaal) hiervan weergeven?
Antwoord op vraag 94
De ontwikkeling van de opbrengst per belastingsoort is niet in alle gevallen uit te splitsen naar welk deel betrekking heeft op vermogen en welk deel niet. Voor de inkomensheffing geldt bijvoorbeeld dat de inkomsten uit box 3 wel betrekking hebben op vermogen, maar de inkomsten uit box 1 niet. In tabel 1 hieronder zijn de belangrijkste belastingopbrengsten opgenomen die (gedeeltelijk) betrekking hebben op vermogen.
Tabel 1: EMU-opbrengst in miljarden euro’s van belastingsoorten die (gedeeltelijk) betrekking hebben op vermogen

Vraag 155
Kan in een overzichtelijk schema worden weergegeven hoeveel geld de rijksoverheid bijdraagt aan wonen (kan dit worden uitgesplitst in bijdragen zoals de woningbouwimpuls, volkshuisvestingsfonds, duurzaamheidssubsidies als ook belastingmaatregelen zoals de hypotheekrenteaftrek)?”
Antwoord op vraag 155
Alle middelen op artikel 3 (woningmarkt) van de begroting van het ministerie van BZK draagt de Rijksoverheid bij aan wonen en worden in dit artikel apart uitgesplitst en toegelicht. Alle middelen op subartikel 4.1 van de begroting van het ministerie van BZK zijn grotendeels aan te wijzen als subsidies, regelingen of bijdragen in relatie tot verduurzaming van gebouwen. Dit betreft de verduurzaming van woongebouwen, maar ook verduurzaming van andere gebouwen zoals maatschappelijk vastgoed. We hebben voor u de woningbouwimpuls, het volkshuisvestingsfonds en de fiscale regelingen (deze zijn ook te vinden in de Miljoenennotabijlage tabel 9.3.2.) uitgelicht.

Vraag 59
Wat kost het verlagen van de AOW-leeftijd naar 65 per 2024?
Antwoord op vraag 59
De vastgestelde AOW-gerechtigde leeftijd voor 2024 is 67 jaar. De kosten van het verlagen van de AOW-gerechtigde leeftijd naar 65 jaar per 1 januari 2024 bedragen circa 4,5 miljard euro in 2024. De structurele kosten liggen hoger. Deze kosten betreffen de hogere uitkeringslasten van de AOW, de besparing op uitgaven aan socialezekerheidsuitkeringen en de kaderrelevante derving van belasting en premie-inkomsten. Het verlagen van de AOW-leeftijd heeft een effect op het arbeidsaanbod. Aanpassing van de AOW gerechtigde leeftijd vergt een wets- en implementatietraject dat niet voor 1 januari 2024 kan worden voltooid.

Vraag 61
Wat kost het gratis maken van het openbaar vervoer?
Antwoord op vraag 61

• Globaal uitgerekend zou gratis openbaar vervoer in heel Nederland ongeveer 4 miljard per jaar kosten. Dit is de kale inschatting op basis van gemiste reizigersinkomsten. Hierbij is geen rekening gehouden met gedragseffecten (meer mensen gaan meer reizen met het OV indien dit gratis wordt) en met de daarmee samenhangende kosten voor extra materiaal en personeel.
• Op korte termijn zou gratis openbaar vervoer moeilijk uitvoerbaar zijn. De verwachting is dat het OV op korte termijn zowel qua materieel als personeel niet toegerust is op de verwachte reizigersstijging die volgt als het OV gratis wordt gemaakt.

Vraag 65
Wat kost het om het eigen risico af te schaffen?
Antwoord op vraag 65
Het afschaffen van het eigen risico is pas mogelijk per 2026 en heeft naar verwachting twee effecten. Ten eerste vervalt de opbrengst van het eigen risico. Voor 2026 wordt de opbrengst geraamd op ongeveer 3,6 miljard euro. Daarnaast verwacht het CPB dat het afschaffen van het eigen risico leidt tot hogere zorguitgaven omdat het remgeldeffect vervalt. In Zorgkeuzes in Kaart in 2020 was de verwachting dat dit leidt tot ongeveer 2,1 miljard euro hogere zorguitgaven. In totaal kost het afschaffen van het eigen risico ongeveer 6 miljard euro, waar de kosten naar verwachting toenemen in toekomstige jaren omdat het eigen risico vanaf 2026 weer wordt geïndexeerd en de zorguitgaven komende jaren verder zullen stijgen.

Vraag 105
Wat zijn de budgettaire effecten indien de erf- en schenkbelasting wordt afgeschaft? Hoeveel (fiscale) regelingen kunnen daarmee vervallen?
Antwoord 105
Het afschaffen van de schenk- en erfbelasting leidt tot een lastenrelevante budgettaire derving van circa 3 miljard euro.
Fiscale regelingen zijn uitzonderingen binnen het belastingstelsel die de betaalde belasting voor specifieke doelgroepen verminderen of in zijn geheel doen vervallen. In het rapport aanpak fiscale regelingen1 zijn de volgende fiscale regelingen binnen de schenk- en erfbelasting benoemd; de bedrijfsopvolgingsregeling, de eenmalige verhoogde schenkingsvrijstelling voor kinderen en de vrijstelling voor ANBI’s en SBBI’s.
Door het afschaffen van de erf- en schenkbelasting worden erfenissen en schenkingen in hun geheel niet meer belast en komen bovengenoemde fiscale regelingen per definitie te vervallen. In deze situatie bestaan er immers geen uitzonderingen meer voor specifieke doelgroepen.

Bron: Rijksoverheid