Groene securitisaties

Nederland is hiermee een grote speler op de Europese markt: ruim de helft van dergelijke Europese groene securitisaties is sinds 2016 door Nederlandse instellingen verkocht.

Om afgesloten woninghypotheken of andere leningen te (her)financieren, kunnen de verstrekkers daarvan geld ophalen door obligaties aan beleggers te verkopen. Bij hypotheken als onderpand kan dat in de vorm van securitisaties (herverpakte leningen) of gedekte obligaties.

In 2023 is voor € 1,4 miljard aan securitisaties van hypotheken op energiezuinige woningen uitgegeven, bijna drie keer zoveel als het bedrag in 2022 (€ 0,5 miljard).  Dat is het hoogste volume sinds de eerste groene Nederlandse securitisatie-uitgifte in 2016, destijds de eerste in Europa. In totaal is in Nederland sindsdien voor € 4,5 miljard aan dergelijke groene securitisaties verricht. Dat is volgens de Association of Financial Markets in de EU ruim de helft van de € 8 miljard aan groene securitisaties van woninghypotheken die in Europa zijn uitgegeven. De transacties in 2023 verbreden zodoende de markt voor deze groene securitisaties, waarvoor sterke interesse is van beleggers. Deze woninghypotheken in Nederland zijn tot dusver afkomstig van twee instellingen.

De uitgiftes van de groene securitisaties bedroegen vorig jaar bijna 40% van de totale securitisaties van woninghypotheken (in 2022 nog 19%). In totaal werd er in 2023 voor € 3,5 miljard aan gesecuritiseerde woninghypotheken in de markt gezet, bijna een derde meer dan in 2022.

Bron: DNB

Wat zijn securitisaties en gedekte obligaties?

Bij securitisaties worden leningen gebundeld en als obligaties herverpakt via speciaal daarvoor opgerichte ondernemingen. In Nederland gaat het daarbij overwegend om woninghypotheken. In dat geval worden de obligaties ‘Residential Mortgage-Backed Securities’ (RMBS) genoemd. Terugbetaling daarvan hangt alleen af van de onderliggende woninghypotheken.

Gedekte obligaties (‘covered bonds’) zijn door banken uitgegeven obligaties met – in Nederland – woninghypotheken als onderpand. Hierbij heeft de obligatiehouder een claim op de bank en daarnaast ook een bevoorrechte vordering op de woninghypotheken (zogeheten dubbel verhaalsrecht).

Wat is groen?

Bij deze cijfers over uitgiftes van groene securitisaties en gedekte obligaties gaat het om door de uitgevende instellingen zelf als groen bestempelde en gelabelde transacties op grond van eigen richtlijnen die aansluiten bij verschillende internationale standaarden. Voor de classificatie van groene obligaties bestaan er meerdere standaarden en instanties die deze certificeren, bijvoorbeeld het Climate Bond Initiative en de ICMA Green Bonds Principles. Over de vraag wanneer echt sprake is van ‘groene obligaties’ spelen echter nog discussies en bestaan dus nog geen eenduidige internationale normen.

Anders dan bij securitisaties (waar de groene hypotheken al zijn gekocht van de instelling die deze eerder heeft verstrekt), kunnen de opgehaalde gelden bij gedekte obligaties door de bank in sommige gevallen ook gebruikt worden voor andere duurzame doeleinden (breder dan het financieren van groene woninghypotheken, zoals bijvoorbeeld van andere energiezuinige gebouwen).

Bron: DNB