Regelrechter

De Rechtspraak biedt met deze procedure rechtzoekenden de mogelijkheid om een geschil over een geldbedrag op een eenvoudige manier aan de rechter voor te leggen, en de tegenpartij de mogelijkheid om eenvoudig verweer te voeren.

Bij de zogenoemde ‘regelrechter’ kijkt de rechter tijdens een mondelinge behandeling van de zaak met partijen of zij samen tot een oplossing kunnen komen. Als dat niet lukt, neemt de rechter een beslissing.

Soort zaken

De regelrechter is bedoeld voor kantonzaken over vorderingen van werknemers op grond van een arbeidsovereenkomst en voor geldvorderingen tot een bedrag van € 5.000 van een natuurlijk persoon. Bij kantonzaken is bijstand van een advocaat niet verplicht. Bij de vorderingen op grond van een arbeidsovereenkomst is de experimentele procedure vooral gericht op de kwetsbare positie van werknemers, zoals arbeidsmigranten en flexwerkers. Zij bevinden zich vaak in een afhankelijke en minder sterke positie ten opzichte van een werkgever. Daarnaast weten zij de weg naar de rechter niet altijd te vinden en kan het voor hen lastig zijn om juridische stukken op te stellen. Mede doordat zij minder vaak de Nederlandse taal beheersen. De verwachting is dat deze procedure gevolgd zal worden in ongeveer 400 zaken per jaar.

Procedure

De procedure bij de regelrechter zal bestaan naast de normale procedure. De partij die de zaak start – meestal de werknemer, arbeidsmigrant of  flexwerker – bepaalt welke van de twee procedures gevolgd zal worden. De gedaagde moet deze keuze volgen. De procedure bij de regelrechter wijkt op een aantal punten af van de normale procedure bij de kantonrechter. Bij de regelrechter kan een procedure gestart worden of verweer worden gevoerd via een eenvoudig formulier, dat ook digitaal kan worden ingediend. Er is geen deurwaarder nodig om een zaak te starten en er hoeven geen juridische stukken te worden opgesteld. Tijdens de procedure worden partijen laagdrempelig door de rechtbank geïnformeerd over het verloop van de zaak én kunnen zij vragen aan de rechter op laagdrempelige wijze stellen. Rechtzoekenden die de Nederlandse taal niet machtig zijn, kunnen via de rechtbanken kosteloos een tolk inschakelen om hen bij te staan tijdens de mondelinge behandeling.

Een ander belangrijk verschil met de normale procedure is dat in elke zaak een mondelinge behandeling plaatsvindt. Partijen krijgen uitleg over het belang van de mondelinge behandeling en ontvangen kort voor de behandeling een herinnering. Dat leidt naar verwachting tot een snellere procedure en vergroot de mogelijkheid om tijdens de mondelinge behandeling tot een oplossing te komen. Als partijen er onderling niet uitkomen en een uitspraak nodig is, wordt deze tijdens of zo snel mogelijk na de mondelinge behandeling gedaan.  

Looptijd en evaluatie

De regelrechter is een experiment dat 3 jaar zal duren en dat tijdens de looptijd wordt geëvalueerd. Op basis van de evaluatie wordt bekeken of het wenselijk is de procedure of elementen daaruit definitief wettelijk mogelijk te maken. De regelrechter vloeit voort uit eerdere pilots van de Rechtspraak om procedures laagdrempeliger en eenvoudiger te maken. Ook is dit het eerste experiment in het kader van de Tijdelijke Experimentenwet rechtspleging, die het mogelijk maakt tijdelijk af te wijken van wettelijke procedures en randvoorwaarden. Deze wet is bedoeld om innovatie in de rechtspraak te stimuleren.

Rechtzoekenden informeren

Rechtzoekenden worden op tal van manieren geïnformeerd over de procedure, bijvoorbeeld via flyers en brieven. Deze informatie zal in ieder geval in het Nederlands en Engels beschikbaar zijn. Verder zal de Rechtspraak op rechtspraak.nl informatie plaatsen voor partijen. Via Work in NL-punten kunnen arbeidsmigranten op een laagdrempelige manier informatie en advies krijgen over hun rechten en plichten. Waar deze punten zich bevinden is te vinden op workinnl.nl. Daar worden zij ook op de mogelijkheid van de regelrechter gewezen. Ook andere sociale partners en organisaties die zich richten op arbeidsrecht zullen informatie verstrekken, zoals het Juridisch Loket. Het Juridisch Loket biedt op alle rechtsgebieden eerstelijns rechtshulp aan mensen met een laag inkomen. Daarnaast geven zij in onder andere Zuid-Holland en Noord-Brabant kwetsbare arbeidsmigranten advies en ondersteuning in hun eigen taal, zoals Pools, Roemeens, en Bulgaars.

Bron: Rijksoverheid