Sinds 2013 is een eigenwoningschuld (EWS): een schuld die is aangegaan voor de verwerving, verbetering of onderhoud van de eigen woning en die volgens een contractueel aflossingsschema ten minste annuitair (dus annuitair of lineair) in maximaal 360 maanden wordt afgelost. Er is dus sprake van een aflossingseis. Daarnaast moet rekening gehouden worden met een eventuele eigenwoningreserve of aflossingsstand. In dit themanummer bespreken we de aflossingseis en de aflossingsstand. De situatie dat een klant voor 2013 al een EWS heeft (gehad) behandelen we hier niet. Hierover verschijnt een apart themanummer. Ook de situatie dat partners met een verschillend een eigenwoningverleden samen een woning kopen en hiervoor een EWS aangaan, behandelen we hier niet. Hierover verschijnt een apart themanummer.

De AFM heeft een geactualiseerde Leidraad Hypotheekadvisering in consultatie gebracht. Het gaat nadrukkelijk niet om nieuwe wetgeving, maar om een vernieuwd kader waarmee de AFM laat zien wat zij onder 'goede adviespraktijk' verstaat bij hypotheken. De leidraad sluit aan bij artikel 4:23 Wft (adviesnorm) en geeft voorbeelden hoe een adviseur aan die norm kan voldoen. De versie van december 2025 bouwt voort op de leidraad uit 2011 en verwerkt de bevindingen uit de AFM-verkenning 'Kwaliteit hypotheekadvies: AFM ziet ruimte voor verbetering' uit 2024. Daarbij zijn nieuwe accenten toegevoegd: verduurzaming, relatiebeëindiging en een stevigere uitwerking van verantwoorde woonlasten, rentevastperiode, fiscaliteit en oversluiten. In dit artikel zetten we de hoofdpunten uit de consultatieleidraad op een rij, met nadruk op de fiscale component en de gevolgen voor uw advies- én dossiervorming. Fintool zal hier uitgebreider bij stilstaan in het voorjaar van 2026 als de definitieve versie verschijnt.

Als klanten gaan scheiden (of uit elkaar gaan in het geval van samenwoners) speelt de gezamenlijke eigen woning en de bijbehorende eigenwoningschuld (EWS) een grote rol. Zowel fiscaal als juridisch moeten partners de woning en de bijbehorende EWS formeel verdelen.

Op 2 december 2025 deed Kifid uitspraak in een klacht van een weduwe tegen een tussenpersoon in zijn rol als hypotheekadviseur (vanaf nu: de adviseur). De adviseur had een gewenste overlijdensrisicoverzekering (ORV) niet afgesloten. Hij had dit wel geadviseerd, maar verzuimde in actie te komen, omdat de klanten zelf nog wilden kijken of ze de benodigde ORV elders konden afsluiten. Uiteindelijk werd de ORV niet afgesloten, en overlijdt de man van het echtpaar. De weduwe claimt een behoorlijke schade, en krijgt grotendeels gelijk.

De toetsrente voor het eerste kwartaal van 2026 bedraagt 5%. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) stelt elk kwartaal de toetsrente vast voor hypotheken met een rentevastperiode korter dan tien jaar. 

De overdrachtsbelasting (OVB) blijft een punt van discussie. Er is dan ook een behoorlijk groot belang bij gemoeid voor de koper, zeker sinds de differentiatie van de tarieven in 2021. Maar ook in 2020 bestonden al verschillen van inzicht over toepassing van het juiste tarief. Voor woningen gold toen het tarief van 2% en voor niet-woningen het tarief van 6%. Hoewel er inmiddels andere tarieven gelden, zijn twee recente uitspraken van de Hoge Raad over de toe te passen tarieven in 2020 ook nu nog (deels) relevant voor de vaststelling van het juiste tarief.

Ex-partners maken vaak bij dezelfde onderwerpen fouten in de aangifte inkomstenbelasting. Die onderwerpen zijn: de eigen woning, woongenot als alimentatie en afspraken in het echtscheidingsconvenant.

Wat is een verblijvingsbeding? Een verblijvingsbeding is een bepaling in een notarieel samenlevingsovereenkomst, waarin wordt afgesproken dat de gezamenlijke bezittingen bij het overlijden van één van de partners automatisch toekomen aan de langstlevende partner. Veelal gaat het om gezamenlijke bezittingen, zoals: Een gezamenlijke woning; De inboedel; De auto; De gezamenlijke rekeningen.

In dit themanummer leggen we uit welke kosten met betrekking tot de eigen woning aftrekbaar zijn. De bekendste aftrekpost is natuurlijk de rente over de eigenwoningschuld (EWS). Maar daarnaast zijn er diverse andere aftrekbare kosten. Ook zijn er bepaalde valkuilen bij aftrekposten of in specifieke situaties, die we in dit thema benoemen.

In deze zaak speelt een geschil tussen ex-echtgenoten over de verdeling van een restschuld na de verkoop van de voormalige echtelijke woning. De man vordert de helft van de restschuld van de vrouw, terwijl zij zich hiertegen verweert met een beroep op redelijkheid en billijkheid, mede gelet op hun problematische relatieverleden. Deze zaak is van groot belang voor financieel adviseurs, omdat zij raakt aan de kern van regresvorderingen, schulddraagplicht en het belang van tijdige afwikkeling van financiële kwesties na echtscheiding.